1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılmasından sonra Amerikan hegemonyasının zirve dönemi başlamıştı. Amerikan kibrinin doruk noktası, tüm Orta Doğu'yu yeniden inşa edebilmeyi umduğu 2003 yılındaki Irak'ın işgaliydi. Bu dönemdeki tek kutupluluk derecesi tarihte nadirdir.
Uluslararası sistem bir süredir belirsiz ve tehlikeli bir türbülansa girmiş vaziyette. Öyle ki bu durum liderlerin söylemlerine de yansıyor. Rusya Devlet Başkanı Putin, Valdai Tartışma Kulübünde yaptığı konuşmada "belirsiz ve tehlikeli bir on yıl bizi bekliyor" derken ABD Başkanı Biden ise "her şeyi belirleyecek bir on yıldan" dem vuruyor.
İran sahip olduğu köklü devlet geleneği, kültürü ve coğrafi konumu ile Orta Doğu’nun; Orta Doğu’nun önemli bir ülkesi olması bakımından ise dünyanın önemli devletlerinden birisidir. Kamusal alanın kullanımı ve siyaset gibi konularda ülke tarihi çok eski zamanlara kadar götürülebilir.
İster yaylarla kılıçlarla, ister en modern silahlarla olsun, savaşta başarı her zaman şu temel kabiliyetlerle ilgilidir: ‘Tespit edilmeden Hareket Edebilmek, Düşmanı Arayıp Bulabilmek, İsabetli ve Hızlı Ateş Edebilmek, Kesintisiz İletişim Kurabilmek’.
ABD’de bu hafta seçim telaşı var. Bu telaş yine uzun bir zaman süreceğe benzer. Ama FED, yani ABD Merkez Bankası yapması gerekeni siyasetin gündeminden bağımsız olarak yapmaya devam ediyor.
Doğu Akdeniz'de son yıllarda enerji keşfedilmesi bölgesel ve küresel dengelerin gözden geçirilmesine neden olmuştur. Bölgenin yeni oluşumlarından biri de enerji alanında iş birliği geliştiren İsrail, GKRY ve Yunanistan ortaklığı olmuştur.
Türkiye denizlerinde (Akdeniz, Karadeniz, Marmara Denizi) yapılan sondaj çalışmalarında bazı kuyularda hidrokarbon emarelerine rastlanmış olmakla birlikte bugüne kadar Karadeniz’deki Sakarya gaz sahası dışında uzun süreli üretim yapılabilecek bir ekonomik petrol ve doğalgaz sahası keşfi gerçekleştirilememiştir.
Balkanlar Türkiye’nin hem siyasi hem de ekonomik olarak önemli ilişkilerinin bulunduğu coğrafyaların arasında olup, Türkiye’nin Balkan ülkeleriyle özellikle ekonomik ilişkilerinin seviyesi ve nicelik ile niteliği ciddi anlamda analiz edilmesi gereken konuların başında gelmektedir.
1950’li yıllara kadar deniz bilimsel araştırmaları uluslararası bir sözleşme ile düzenlenmemekte, örf ve adet hukuku bu konudaki temel kaynağı oluşturmakta idi. İkinci Dünya Savasından sonra denizlerde yapılan bilimsel araştırmaların artması, teknolojinin gelişmesi, deniz kaynaklarının araştırılması, işletilmesi ve askeri amaçlar bu konuda uluslararası düzenleme yapılması ihtiyacını doğurmuştur.
Artık Birleşik Krallık (BK)'da yeni bir başbakan var. Johnson hükûmetinde Maliye bakanı (Chancellor of the Exchequer) olarak görev yaparken âni istifası ile hükûmeti düşüren Rishi Sunak bu defa hem ülkenin iki yüz yıl sonra en genç ve ilk beyaz olmayan, hem de yeni Kral 3. Charles tarafından ilk defa onaylanan başbakan olarak tarihe geçti.
İslam tarihi boyunca geliştirilmiş olan bir takım kurumlar, İslam coğrafyası içinde etkili bir sosyal, kültürel ve ekonomik hareketliliğin meydana gelmesine imkan sağlamıştır. Dönemin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak geliştirilen ve han, ribat, kervansaray olarak adlandırılan müesseseler, güvenlik ve lojistik katkıları sebebiyle insani hareketliliği en üst seviyeye çıkarmıştır.
ABD’de yaşanan 11 Eylül terör saldırılarının ardından, küresel dünya paradigması devlet dışı aktörlerin gerçekleştirdiği bu saldırının kurbanı olmuştur. Tek kutuplu dünya düzenini sembolik olarak yerle bir eden saldırı, devletlerinde millî güvenlik unsurlarını yeniden gözden geçirmelerine neden olmuştur.
İkinci Dünya Savaşı ve sonrasında SSCB’den roket teknolojileri konusunda çok fazla teknoloji transferi alan Çin Halk Cumhuriyeti, Rus yapımı (Alman V-2 balistik füzesi türevi ve daha büyüğü olan) R-2 balistik füzelerini SSCB izni ile kopyalayarak kendi balistik füzesini yaptı.
Biden yönetimi bir süredir beklenen Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi’ni sonunda yayınladı. Aslında geçen sene geçici bir ulusal güvenlik belgesi yayınlanmış ve ABD’nin kuşatma altında olduğu belirtilerek Çin’in giderek agresifleştiğinin altı çizilmişti.
Rusya Kırım’ı 2014 de ilhak ettiğinde daha ileri bir tarihte yarımadayı ana karaya bağlayan alanı genişletmek isteyeceği belliydi. Ukrayna’nın doğusundaki etnik farklılık da buna zemin hazırladı ve Don nehrinin doğusunda kalan Zaphorijya’nın bile Rusya’ya geçebileceğine işaret etti. Ama dünya o tarihte Kırım’ın ilhakına sadece göz ucu ile baktı, etkisiz yaptırımlar ve birkaç kınamayla geçiştirilen tepkiler, Putin’in gelecek ile ilgili hesaplarını pekiştirdi.
Güvenlik, toplumun, onu oluşturan bireylerin, onların kişilik hakları ve insanlık onurlarının ve kamusal ve kişisel malların her türlü tehlike ve kazalardan korunması anlamına gelmektedir. Çağlar değiştikçe, insanoğlu, kendi güvenliğini tesis etmenin ve bu durumu istikrarlı şekilde sürdürebilmenin yollarını aramıştır.
İnsan davranışlarını yöneten en önemli içgüdü hayatta kalmak ise insanın en büyük ihtiyacı güven duymak, yaşamını güvenli koşullarda sürdürmektir. Mekân neresi olursa olsun koşullar; hak ve adaletin, tutarlılığın ve düzenin sağlanması durumunda güvenli hâle gelir. Çağ hangisi olursa olsun güvenli bir hayat; ancak canın merkeze alındığı, istişareye ve dayanışmaya önem verildiği, hedefin önündeki engellerin etkin yollarla denetlendiği bir ortamda sürdürülebilir.
Burkina Faso’nun başkenti Vagadugu’da 30 Eylül sabahı saat 04.30’da, başta Baba Sy Askerî Kampı’ndan olmak üzere bir çok yerden silah sesleri duyuldu. Ardından ise devletin televizyon kanalı olan RTB’nin yayını kesilerek yüzbaşı İbrahim Traore liderliğindeki darbeci askerler burada bir bildiri okudu.
2010 yılında yayınlanan Rus Askerî Doktrinine göre, (bir diğer adıyla Gerasimov Doktrini) kendisine veya müttefiklerine karşı nükleer silah kullanılması hâlinde Rusya Federasyonu da aynı şekilde karşılık verebiliyor. Ayrıca yine bu doktrine göre, konvansiyonel silahlarla Rusya’ya karşı yapılan saldırılarda veya Rusya Federasyonu açık tehdit altındaysa yine nükleer silahlar kuvvetli bir seçenek olarak belirebilmektedir.
İçinde yaşadığımız yüzyılın en önemli özelliği politikadan ekonomiye, toplumsal ilişkilerden kültüre kadar hızlı bir değişim ve dönüşüme sahne olmasıdır. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler sadece ürün ve hizmetleri değil süreç ve iş yapış şekillerini de değiştirmektedir. Bu değişim ve dönüşümün en önemli motoru ağırlıklı olarak 20. yüzyılda ortaya çıkan teknoloji ve küreselleşme olarak kabul edilmektedir.
İletişim alanı temelli kamu diplomasisi, uluslararası ilişkiler disiplini içerisinde her ne kadar yeni bir kavram olarak belirse de, dış politikanın anlamlandırılmasına önemli ölçüde katkı sağlamaktadır. Öncelikle kamu diplomasisi kavramının tarifi, bu doğrultudaki faaliyetlerin değerlendirilmesini mümkün kılmaktadır.
Gorbaçov’un kişiliğinin gizemi, insan Gorbaçov ile devlet adamı Gorbaçov arasındaki ayrıma dayanıyor. Çok farklı iki insandı. Ütopyasının özünde saf bir Leninizm’in olduğu bir Sovyetler Birliği ve Lizbon’dan Vladivostok'a barışçıl bir şekilde uzanan bir Avrupa vardı. O, iktidardaki entelektüelin büyük fikirleri takip etme cazibesiyle kendini yakma noktasına kadar gitmesinin bir vaka çalışmasıdır.
İnsanlığın karşı karşıya olduğu son dönemin en önemli tehdidi şüphesiz iklim değişikliğidir. Küresel ölçekte felaket senaryolarının merkezinde yer alması bunun göstergelerindendir. Buna karşın iklim değişikliği sorunu, kriz olgusunun doğası gereği içerisinde tehditlerle birlikte birtakım fırsatları da barındırmaktadır.
Soğuk savaşın bitimini takiben SSCB’nin dağılması sonucunda Türkistan, Orta Asya ve Güney Kafkasya’da birçok yeni devlet bağımsızlığını kazandığı gibi çok kutuplu küresel sistem de sona ermiş, ABD’nin küresel güç olduğu yeni bir düzen başlamıştır. Ancak bu durum birçok bölgede istikrarsızlığa sebep olmuş, ilk olarak başını Rusya Federasyonu’nun çektiği Bağımsız Devletler Topluluğu kurulmuş daha sonra ise Çin’in...
Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Güney Kore arasındaki en belirgin sorun, Sarı Deniz’deki deniz ve münhasır ekonomik bölge sınırlarının tespit edilememesidir. İki ülke bunun yanında kıta sahanlığı konusundaki belirsizlik nedeniyle de Sarı Deniz’de anlaşmazlık yaşamaktadır. ÇHC ile Güney Kore arasındaki Sarı Deniz anlaşmazlığı daha çok Sokotra Kayalığı noktasında görünürleşirken, bu anlaşmazlık iki ülkeyi karşı karşıya getirmektedir.
