2022 CHIPS ve Bilim Yasası, Amerika Birleşik Devletleri'nin yarım yüzyıldan uzun bir süredir sanayi politikasına yönelik en iddialı girişimiydi. Yasa tasarısı, üretimin denizaşırı ülkelere taşınmasıyla on yıllar boyunca içi boşaltılan ABD yarı iletken endüstrisini yeniden canlandırmak için yaklaşık 50 milyar dolar içeriyordu. Politika çevrelerinde uzun süredir göz ardı edilen sanayi politikası, ekonomik ve ulusal güvenlik açısından kritik öneme sahip sektörlerin tedarik zinciri dayanıklılığını güçlendirmenin bir yolu olarak yeniden moda olmuştu. Mevzuatın Kongre'den geçirilmesi, uzun müzakereler ve karmaşık manevralar içeren çok yıllık bir süreç gerektirdi. Ancak yasayı geçirmek sadece bir başlangıçtı. Yasa imzalanır imzalanmaz, eylem Kongre'den Ticaret Bakanlığı'na geçti ve Ticaret Bakanlığı da hızlı bir şekilde ve hataya çok az yer bırakarak yeni bir ofisin ve altyapının amaçlarını yerine getirmek için nasıl kurulacağını çözmek zorunda kaldı. Washington, ABD'nin Soğuk Savaş'tan bu yana büyük ölçüde terk ettiği sanayi politikası konusunda pratikten uzaktı. Dolayısıyla tasarının 39 milyar dolarlık yarı iletken üretim teşviklerini yönetmek üzere kurulan yeni CHIPS Program Ofisi'nin (11 milyar dolar kadar da yarı iletkenlerle ilgili araştırma ve geliştirme için) kullanabileceği bir oyun kitabı yoktu. Ofis, mümkün olan yerlerde, 2008 Sorunlu Varlık Yardım Programı; otomobil üreticilerini kurtaran 2009 Başkanlık Oto Endüstrisi Görev Gücü; ve temiz enerji ve gelişmiş ulaşım projelerine 40 milyar dolardan fazla finansman sağlayan Enerji Bakanlığı Kredi Programları Ofisi gibi geçmişteki büyük ölçekli hibe ve kredi girişimlerinden dersler çıkardı. Ancak program çoğu zaman uçağı uçarken inşa ediyordu. Ne kadar başarılı olduğu konusunda nihai bir yargıya varmak için henüz çok erken: yarı iletken endüstrisi hızlı hareket eden ve döngüsel bir sektör ve pek çok proje daha yeni başlıyor. Ancak program gerçek bir ilerleme kaydetti. İki buçuk yıl içinde 450 milyar dolardan fazla özel yatırımın önünü açtı, 17 yeni yarı iletken üretim tesisinin (fabrikalar olarak bilinir) inşasını destekledi ve Amerika Birleşik Devletleri'ni dünyanın önde gelen beş çip üreticisinden üretim taahhüdü alan tek ülke haline getirdi. CHIPS Yasası kabul edildiğinde ABD, akıllı telefonlarda, dizüstü bilgisayarlarda ve güçlü yapay zeka sistemlerinde kullanılan donanım olan en gelişmiş mantık veya bellek yongalarının hiçbirini üretmiyordu; şimdi ise 2030 yılına kadar dünyanın önde gelen mantık yongalarının yüzde 20'sini ve 2035 yılına kadar dinamik rastgele erişimli bellek yongalarının yüzde onunu üretmesi öngörülüyor. CHIPS, akıllıca hazırlanmış kanun taslağı ve işe alım, hedef belirleme ve yapıya ilişkin erken tercihler sayesinde kısmen başarıya ulaştı. Sanayi stratejisinin CHIPS'in ötesine genişletilmesi konusunda iki partinin de mutabık kaldığı bir ortamda, gelecekteki programların CHIPS örneğinden ders çıkarması iyi olacaktır. Elbette sanayi politikası yapmanın tek bir yolu yoktur ve ayrıntılar sektöre ve duruma göre değişecektir, ancak değişmeyen bir şey varsa o da büyük federal programların hükümetin hızlı, verimli ve iyi çalışmasını gerektirdiğidir. Bu da sofistike uzmanlığa sahip çevik ve dinamik ekipler kurmayı; sanayi, diğer hükümetler ve kamuoyu ile üretken ve şeffaf ilişkiler kurmayı ve yeni şeyler inşa etmeyi zorlaştıran hükümet içindeki ve dışındaki gecikme kaynaklarının üstesinden nasıl gelineceğini bulmayı gerektirir. En önemlisi, sanayi politikası amaç netliği gerektirir: yatırımlara rehberlik edecek ve başarıyı ölçecek somut bir dizi özel hedeftir. DÜKKAN KURMAK Her yeni programın ilk günleri en kritik kararların alındığı zamanlardır. CHIPS için, Senato onayı gerektirmeyen bir yöneticiye sahip olmak erken bir avantajdı, çünkü Ticaret Bakanı Gina Raimondo'nun ofisin başına getirdiği Michael Schmidt'in hemen çalışmaya başlayabileceği anlamına geliyordu. Bir sanayi politikası programı için Senato tarafından onaylanmış bir lidere ihtiyaç duymak çoğu durumda bir hata olacaktır: onaylama uzun zaman alır ve insanları bu rolü üstlenmekten caydırabilir. Biden yönetimi sırasında, onaylar resmi başvurudan itibaren ortalama 192 gün sürdü - Başkan Ronald Reagan dönemindekinin neredeyse üç katı kadar. Bu, bir sanayi politikası programının boşa harcamayı göze alamayacağı bir zamandır.
Çoğu hükümet programının hayata geçirilmesi aylar alır. Ancak CHIPS ekibi ilk birkaç ay içinde ticari çip fabrikaları için ilk finansman fırsatını yayınladı, bir yatırım stratejisi belgesi yayınladı ve yatırımlar, strateji, hukuk ve dış ilişkiler alanlarında düzinelerce personeli işe aldı. Raimondo ayrıca Schmidt ile birlikte çalışmak üzere özel sektör yatırım deneyimi olan ve büyük endüstri oyuncuları arasında güvenilirliği bulunan bir baş yatırım yetkilisi atadı. Özel sektörden işe alımlar, dünyanın en büyük ve en sofistike şirketlerinden bazılarıyla başa baş mücadele etmeyi amaçlayan bir sanayi politikası programı için elzemdi. Aynı zamanda, sanayi politikasının amacı sadece piyasa getirisi elde etmek değil, ekonomik ve ulusal güvenlik hedeflerini karşılamaktır. Dolayısıyla CHIPS ekibinin, anlaşmaları sadece finansal koşullara göre değil, aynı zamanda tedarik zinciri direncini artırıp artırmayacağına, savunma sanayi tabanının ihtiyaçlarını karşılayıp karşılamayacağına ve siber güvenliği güçlendirip güçlendirmeyeceğine karar vererek değerlendirebilecek personele de ihtiyacı vardı. Bu roller için işe alım yapmak söylemekten daha kolay. Geniş bir mutabakatla, federal işe alımlar tam bir karmaşa. 2024 yılında hükümetin yeni çalışanları işe alması ortalama 100 günden fazla sürmüştür. Ancak bu sayı bile, genellikle mümkün olmayan çeşitli hızlandırılmış işe alım biçimlerini içerdiğinden sorunu olduğundan az gösteriyor. Rekabetçi kamu iş ilanları yoluyla yapılan tipik devlet işe alımları çok daha uzun sürmektedir. Dahası, özgeçmişleri taramaktan sorumlu federal ofisler, uzmanlık gerektiren işler için başvuranları değerlendirecek mali ve teknik uzmanlığa nadiren sahiptir ve özgeçmişleri, rol için gereken temel niteliklerden ziyade iş ilanının ifadesiyle tutarlılık açısından inceleme eğilimindedir. ABD Dijital Servisi'nin kurulmasına yardımcı olan Jennifer Pahlka'ya göre, tüm rekabetçi federal iş ilanlarının yaklaşık yarısının başarısız olmasının ve işe alım yapılmamasının bir nedeni de budur. Federal işgücünü denetleyen bağımsız bir kurum olan Personel Yönetimi Ofisi (OPM), devlette işe alımları sistematik olarak elden geçirmeli ve iyileştirmelidir. Ancak bu arada, yüksek öncelikli programların iyi insanları hızla kapıdan içeri sokmak için yaratıcı olmaları gerekiyor. CHIPS için Ticaret Bakanlığı'ndaki büro yöneticileri, yeni kurulan ofisin faaliyete geçmesi için geçici olarak personel ödünç verdi. Bu arada CHIPS Ofisi, tam zamanlı personelini oluşturmak için OPM'den programın başarısı için kritik öneme sahip iki hızlandırılmış işe alım yetkisini kullanmak için izin istedi: çoğu İK taramasını atlayan doğrudan işe alım ve yöneticilerin İK müdahalesi olmadan işe alım yapmasına izin veren istisnai hizmet işe alımı. CHIPS, hızlandırılmış yetkileri kullanarak 150'den fazla kişiyi işe aldı. CHIPS Yasası'nın kendisi de programın en kıdemli personelini hızlı bir şekilde işe almasına ve onlara standart devlet ücretlerinin üzerinde ödeme yapmasına olanak tanıyan özel bir işe alım yolu içeriyordu. Sanayi politikasının iyi işlemesi için işe alım çok önemlidir. Hükümetin finans, sanayi ve diğer federal kurumlardan keskin zekaları çekmesi gerekir. Özel sektörde çalışanlar için federal bir iş çok daha düşük ücret anlamına gelir; ayrıca uzun yolculuklar veya Washington'a taşınma anlamına da gelebilir. CHIPS programının ilk aylarında CHIPS, Raimondo'nun ve ofis yönetiminin kişisel erişimine dayanıyordu. Sunumları basitti: sanayi politikasında nesilde bir kez gerçekleşecek bir deneyin zemin katında yer alın. Teklif doğrudan yapıldığında çoğu kişi evet dedi. BAŞARI İÇİN VİZYON Personel için aynı derecede önemli olan bir diğer husus da bir yatırım stratejisi geliştirmektir - ABD'nin kongre fonlarıyla tam olarak ne satın aldığını belirlemek. Bu strateji açık olmalı, somut hedefler ve ölçütler sağlamalı ve Amerikalıların programın kendi şartlarına göre başarılı olup olmadığını ve bu şartların doğru şartlar olup olmadığını değerlendirebilmeleri için kamuoyu tarafından erişilebilir olmalıdır. Böyle bir strateji, sanayi politikasına özgü olmasa da, bir programın operasyonel ve siyasi başarısı için kritik öneme sahiptir. Her değerli proje fon alamayabilir. CHIPS ofisi, finansman başvurularının değerlendirileceği net kriterler belirleyerek ve yarı iletken endüstrisi genelinde belirli üretim hedefleri belirleyen bir başarı vizyonu yayınlayarak, hem hükümet içindeki hem de dışındaki paydaşların beklentilerini yönetebilir. Daha da önemlisi, başarı vizyonu gerçek yatırım kararları için bir rehber görevi gördü. CHIPS, ekiplere her potansiyel anlaşmanın programın amaçlarını nasıl ilerleteceğini değerlendirme görevi verdi. Bununla birlikte, bireysel anlaşmalar üzerinde çalışırken, belirli şirketlerle küçük ayrıntılar üzerinde yapılan müzakerelere kapılmak ve büyük resmi gözden kaçırmak kolaydır. Bu etkiyi dengelemek için ofis ayrıca CHIPS liderliği ve birkaç dış uzmandan oluşan bir yatırım komitesi kurdu; bu komitenin görevi, ofisin yatırımlarının portföy düzeyinde bir görünümüne dayalı olarak üst düzey Ticaret Bakanlığı liderlerinden oluşan bir komiteye anlaşmalar önermekti. Sektörün beklentilerini yönetmek ve geniş bir proje yelpazesi için yeterli para olmasını sağlamak için CHIPS, başarılı başvuru sahiplerinin genellikle bir projenin sermaye harcamalarının yüzde 15'inden fazla olmayan hibeler alacağını açıkça belirtmiştir. Başarılı bir sanayi politikası aynı zamanda yabancı hükümetleri, eyalet hükümetlerini ve yerel hükümetleri de kapsamalıdır. Yabancı hükümetler önemlidir çünkü modern mallar karmaşık küresel tedarik zincirlerine sahiptir ve küresel pazarlara satılmaktadır. Sanayi politikası tüm üretimin ABD'ye kaydırılması demek değildir. CHIPS'in amacı bu olsaydı bile 39 milyar dolar yeterli olmazdı. Bunun yerine, sanayi politikası hangi bileşenlerin ABD'de üretilmesi gerektiğini belirlemeli ve üretilemeyenler için sağlam ve esnek küresel tedarik zincirleri oluşturmak üzere dost ortaklarla birlikte çalışmalıdır. CHIPS için bu ortaklar arasında Kosta Rika, Avrupa, Japonya, Meksika, Güney Kore ve Tayvan bulunuyordu ve bu ülkelerin çoğunun kendi çip sübvansiyon programları vardı. Mükerrer çabalardan kaçınmak ve şirketlerin en yüksek ödülü almak için ülkeleri birbirine düşürmesini önlemek için CHIPS, küresel sübvansiyonları izlemekten, küresel bir strateji geliştirmekten ve yabancı ortakların belirli taleplerini iletmek veya güçlendirmek için Beyaz Saray ve Dışişleri Bakanlığı ile birlikte çalışmaktan sorumlu uluslararası bir ekip tuttu. CHIPS ayrıca, yer seçimi ve çeşitli izin mekanizmalarını kontrol etmenin yanı sıra kendi sübvansiyonlarını sağlayan eyalet ve yerel yönetimlerle de yakın ilişkiler geliştirdi.
ÇABUK OL, BİR ŞEYLERİ KIRMA
CHIPS'in kabul edilmesini sağlayan ve gelecekteki sanayi politikası yasa tasarılarını da yönlendirebilecek olan aynı siyasi irade, hızlı sonuçlar için bir talep yarattı. Ancak hükümet süreçleri nadiren hızlı ilerler ve dış aktörlerin (diğer kurumlar, mahkemeler ve Kongre) ivmeyi yavaşlatması için pek çok fırsat vardır. Devlet, ilerlemeyi engelleyebilecek aktörlerin sayısı bakımından özel sektörden farklıdır. Bir sanayi politikası programının dışındaki yetkililer - yasama işleri ofisinde, iletişim ekibinde ya da Ulusal Güvenlik Konseyi'nde - boşlukları ya da eksik öncelikleri tespit edebilirler. Ancak birçoğu kendi işlevlerinin önemini bilse de, çok azı bunlar arasında denge kurabilir - örneğin, ulusal güvenlik zorunluluğunun işgücü kaygısından daha ağır bastığına ya da tam tersine karar verebilir. Bu tür anlaşmazlıkların çözülmesi işleri yavaşlatabilir. CHIPS, Ticaret'e önemli ölçüde takdir yetkisi tanıyan bir tüzük ve CHIPS ofisine müzakereler sırasında politika ödünleşimleri yapma esnekliği veren bir finansman süreci sayesinde bu tür gecikmelerden büyük ölçüde kaçınabildi. Diğer programlar bu kadar şanslı olmayabilir. CHIPS'in yaptığı gibi Beyaz Saray'da programı ilerletmek ve anlaşmazlıkları önemli bir gecikmeye yol açmadan çözmekle görevli tam zamanlı bir koordinatörün olması onlara yardımcı olabilir. Beyaz Saray'da bir koordinatörün bulunması, sanayi politikasına yönelik kapsamlı bir yaklaşımın benimsenmesine ve finansmanın ihracat kontrolleri, gümrük tarifeleri ve kamu alımları gibi diğer araçlarla uyumlu hale getirilmesine de yardımcı olabilir. Mahkemeler de bir başka gecikme kaynağı olabilir. Teorik olarak, neredeyse tüm program kararları eninde sonunda mahkemeye taşınabilir ve nihayetinde herhangi bir dava açılmasa bile, süreçler potansiyel davaların gölgesinde tasarlanır. Federal hükümetin önerilen eylemin olası çevresel etkilerini değerlendirmesini gerektiren bir yasa olan Ulusal Çevre Politikası Yasasını düşünün. NEPA incelemeleri olağan izin gerekliliklerinin üzerine eklenir ve yalnızca federal projeler için geçerlidir. İyi niyetli olsa da, bu tür incelemeler yıllar sürebilir ve projeye karşı çıkanların dava açması halinde bu süre daha da uzayabilir. CHIPS'in orijinal versiyonu CHIPS projeleri için NEPA incelemeleri gerektiriyordu; ofis buna uymak için bir çevre ekibi kurdu ve 200 sayfalık bir programatik çevre değerlendirmesi yayınladı. Bu strateji incelemeleri hızlandırabilirdi, ancak yine de davalara ve önemli gecikmelere karşı savunmasız olacaktı. Sonunda, CHIPS Yasası'nın kabulünden iki yıl sonra Kongre, CHIPS projelerinin çoğunu NEPA'dan muaf tutarak bu yükü hafifletti. Ancak NEPA muafiyetinin ilk yasaya dahil edilmesi ve tüm projeleri kapsayacak şekilde genişletilmesi çok fazla zaman ve emek tasarrufu sağlayabilirdi.
CHIPS'in kabul edilmesini sağlayan ve gelecekteki sanayi politikası yasa tasarılarını da yönlendirebilecek olan aynı siyasi irade, hızlı sonuçlar için bir talep yarattı. Ancak hükümet süreçleri nadiren hızlı ilerler ve dış aktörlerin (diğer kurumlar, mahkemeler ve Kongre) ivmeyi yavaşlatması için pek çok fırsat vardır. Devlet, ilerlemeyi engelleyebilecek aktörlerin sayısı bakımından özel sektörden farklıdır. Bir sanayi politikası programının dışındaki yetkililer - yasama işleri ofisinde, iletişim ekibinde ya da Ulusal Güvenlik Konseyi'nde - boşlukları ya da eksik öncelikleri tespit edebilirler. Ancak birçoğu kendi işlevlerinin önemini bilse de, çok azı bunlar arasında denge kurabilir - örneğin, ulusal güvenlik zorunluluğunun işgücü kaygısından daha ağır bastığına ya da tam tersine karar verebilir. Bu tür anlaşmazlıkların çözülmesi işleri yavaşlatabilir. CHIPS, Ticaret'e önemli ölçüde takdir yetkisi tanıyan bir tüzük ve CHIPS ofisine müzakereler sırasında politika ödünleşimleri yapma esnekliği veren bir finansman süreci sayesinde bu tür gecikmelerden büyük ölçüde kaçınabildi. Diğer programlar bu kadar şanslı olmayabilir. CHIPS'in yaptığı gibi Beyaz Saray'da programı ilerletmek ve anlaşmazlıkları önemli bir gecikmeye yol açmadan çözmekle görevli tam zamanlı bir koordinatörün olması onlara yardımcı olabilir. Beyaz Saray'da bir koordinatörün bulunması, sanayi politikasına yönelik kapsamlı bir yaklaşımın benimsenmesine ve finansmanın ihracat kontrolleri, gümrük tarifeleri ve kamu alımları gibi diğer araçlarla uyumlu hale getirilmesine de yardımcı olabilir. Mahkemeler de bir başka gecikme kaynağı olabilir. Teorik olarak, neredeyse tüm program kararları eninde sonunda mahkemeye taşınabilir ve nihayetinde herhangi bir dava açılmasa bile, süreçler potansiyel davaların gölgesinde tasarlanır. Federal hükümetin önerilen eylemin olası çevresel etkilerini değerlendirmesini gerektiren bir yasa olan Ulusal Çevre Politikası Yasasını düşünün. NEPA incelemeleri olağan izin gerekliliklerinin üzerine eklenir ve yalnızca federal projeler için geçerlidir. İyi niyetli olsa da, bu tür incelemeler yıllar sürebilir ve projeye karşı çıkanların dava açması halinde bu süre daha da uzayabilir. CHIPS'in orijinal versiyonu CHIPS projeleri için NEPA incelemeleri gerektiriyordu; ofis buna uymak için bir çevre ekibi kurdu ve 200 sayfalık bir programatik çevre değerlendirmesi yayınladı. Bu strateji incelemeleri hızlandırabilirdi, ancak yine de davalara ve önemli gecikmelere karşı savunmasız olacaktı. Sonunda, CHIPS Yasası'nın kabulünden iki yıl sonra Kongre, CHIPS projelerinin çoğunu NEPA'dan muaf tutarak bu yükü hafifletti. Ancak NEPA muafiyetinin ilk yasaya dahil edilmesi ve tüm projeleri kapsayacak şekilde genişletilmesi çok fazla zaman ve emek tasarrufu sağlayabilirdi.
Kongre de bir sürtüşme kaynağı olarak hareket edebilir. İdeal olarak, herhangi bir yeni programı oluşturan tüzük, hedeflerine ulaşmak için yeterli para ve yetkiyi içerecektir, ancak durum her zaman böyle değildir. CHIPS projeleri için NEPA muafiyetinde olduğu gibi, Kongre'den acil bir ihtiyacı ele almasını istemek aylar hatta yıllar alabilir. Gerektiğinde diğer yasalardan feragat etmek de dahil olmak üzere dikkatli bir yasal düzenleme büyük bir fark yaratabilir. Programın tüm bütçesinin önceden tahsis edilmesi, bir programın siyasi aksaklıklar konusunda endişelenmeden uzun vadeli planlar yapmasına yardımcı olabilir. Son olarak, eyalet ve yerel yönetimler, yıllarca gecikmeye yol açan izin darboğazları yaratabilir. Ancak eyaletler büyük projeleri kazanmak isterler, bu nedenle bu tür engellere karşı en iyi yaklaşım aralarında rekabetçi bir dinamik oluşturmaktır. CHIPS ise başvuruları, izin süreleri de dahil olmak üzere ne kadar hızlı inşa edilebileceklerine göre açıkça derecelendirmiştir. Bu, ilgili devletlerin süreçlerini güçlendirmeleri ve hızlı yollar oluşturmak ve bir proje için tek bir izin irtibat noktası oluşturmak gibi reformları benimsemeleri için teşvikler yarattı. CHIPS ayrıca, ortaya çıktıklarında tıkanıklıkları aşmak için yerel yönetimlerle erken ve sık sık iletişime geçti.
SÜREÇ DÜŞKÜNLÜĞÜ
ABD hükümeti zor kararlar alırken genellikle sonuçları titizlikle adil, özenli ve şeffaf bir sürece atıfta bulunarak gerekçelendirir. Bu tür süreçler genellikle doğru sonuçlara götürür ve bunlara sıkı sıkıya uymak, bazı yatırımlar kaçınılmaz olarak başarısız olduğunda iddialı hükümet programlarını yasal sonuçlardan ve itibar kaybından korumaya yardımcı olabilir. Ancak aynı zamanda esnek olmayan, verimsiz ve zaman alıcı da olabilirler. Bu nedenle başarılı bir program, uygun olan yerlerde standart kurallara bağlı kalır ancak gerekli olan yerlerde geçici çözümler arar. Örneğin, federal hibeleri düzenleyen kuralları ele alalım. Kurallar 12 ek ile birlikte 180 sayfa uzunluğundadır ve neyin zorunlu neyin sadece standart uygulama olduğunu ayrıştırmak zor olabilir. Bu kuralların birçoğu iddialı bir sanayi politikası için uygun olmadığından Ticaret, Kongre'ye başvurarak tasarıya “diğer işlem yetkisi“ olarak bilinen hibe kurallarından özel bir muafiyet eklenmesini talep etti. Tipik bir devlet hibesi, başvuru sahiplerine sadece faaliyetlerinin maliyetini geri ödemektedir; bu da maliyet konusunda müzakerelerin sınırlı olduğu anlamına gelmektedir. Ancak CHIPS, şirketlerin kaç tane ve ne tür fabrikalar kuracağı ve hükümetin ne kadar finansman sağlayacağı konusunda şirketlerle bütünsel müzakereler yapmak istedi - projelerin iddialı ekonomik ve ulusal güvenlik hedeflerine ulaşmasını sağlamak için kritik olan yinelemeli bir süreç. Başvuru sahiplerinin proje kapsamını belirlediği geleneksel devlet hibeleri sürecinin aksine, CHIPS müzakerelerinin çoğu, başvuru sahiplerini daha fazlasını inşa etmeye zorlamayı içeriyordu ve bu da TSMC gibi şirketler ABD'de ek fabrikalar kurmayı kabul ettiğinde cömertçe karşılığını verdi. Prosedürel gecikmenin bir başka kaynağı da, kamuya bilgi sağlamanın gerekliliğini ve yükünü değerlendirmek için iki ayrı yorum dönemi gerektiren ve finansman fırsatlarının hızlı bir şekilde duyurulmasını zorlaştıran Evrak İşlerini Azaltma Yasası gibi yasalardır. Bu arada ihale yasaları, bir programın dışarıdan hizmet satın alabilmesi için potansiyel teklif sahipleri arasında aylar süren yarışmalar gerektirebilir. İlk personel için kritik bir görev, yasal istisnalardan ve diğer mevcut “hızlı yol“ prosedürlerinden yararlanarak bu tür engelleri tespit etmek ve mümkün olduğu ölçüde aşmaktır. Son olarak, bir sanayi politikasının tasarlanması, hız ve incelik arasında zor ödünleşimleri içerir. Buna bir örnek, CHIPS ofisinin hibe desteklerini belirlemek için tasarladığı ve önerilen projelerin getiri oranını hesaplamayı da içeren karmaşık süreçtir. CHIPS anlaşma ekipleri, vergi mükelleflerinin dolarlarının boşa harcanmasını önlemek için CHIPS projelerinin getiri oranını şirketin standart getiri oranına yaklaştırmaya çalıştı. Ancak getiri oranının modellenmesi zor bir sayıdır ve varsayımlardaki küçük değişiklikler sonuçta büyük değişikliklere yol açabilir. Daha basit bir yaklaşım, model varsayımları üzerinde uzun süren tartışmalardan kaçınarak toplam maliyetlerin sabit bir yüzdesi üzerinden hibe büyüklüğü müzakerelerini başlatabilirdi. Ancak böyle bir yaklaşım daha az doğru olurdu ve daha az devlet parasıyla proje yürütebilecek şirketlere fazla ödeme yapılmasıyla sonuçlanabilirdi. CHIPS, daha büyük fab projeleri için, özellikle de en büyük şirketlere ekibin ciddi ve mali açıdan sofistike müzakerelere hazır olduğu sinyalini vermek için daha kapsamlı bir sürecin buna değeceğini hesapladı. Diğer program başvuru sahiplerine göre daha küçük ve bazen daha az kaynaklara sahip olan ve uzun müzakerelerin pratik olmadığı yarı iletken tedarikçileri için bir finansman süreci tasarlamaya gelince, CHIPS daha basit bir yaklaşım izledi ve çoğu ödülü projenin sermaye harcamalarının yüzde onunda sabitledi.
ABD hükümeti zor kararlar alırken genellikle sonuçları titizlikle adil, özenli ve şeffaf bir sürece atıfta bulunarak gerekçelendirir. Bu tür süreçler genellikle doğru sonuçlara götürür ve bunlara sıkı sıkıya uymak, bazı yatırımlar kaçınılmaz olarak başarısız olduğunda iddialı hükümet programlarını yasal sonuçlardan ve itibar kaybından korumaya yardımcı olabilir. Ancak aynı zamanda esnek olmayan, verimsiz ve zaman alıcı da olabilirler. Bu nedenle başarılı bir program, uygun olan yerlerde standart kurallara bağlı kalır ancak gerekli olan yerlerde geçici çözümler arar. Örneğin, federal hibeleri düzenleyen kuralları ele alalım. Kurallar 12 ek ile birlikte 180 sayfa uzunluğundadır ve neyin zorunlu neyin sadece standart uygulama olduğunu ayrıştırmak zor olabilir. Bu kuralların birçoğu iddialı bir sanayi politikası için uygun olmadığından Ticaret, Kongre'ye başvurarak tasarıya “diğer işlem yetkisi“ olarak bilinen hibe kurallarından özel bir muafiyet eklenmesini talep etti. Tipik bir devlet hibesi, başvuru sahiplerine sadece faaliyetlerinin maliyetini geri ödemektedir; bu da maliyet konusunda müzakerelerin sınırlı olduğu anlamına gelmektedir. Ancak CHIPS, şirketlerin kaç tane ve ne tür fabrikalar kuracağı ve hükümetin ne kadar finansman sağlayacağı konusunda şirketlerle bütünsel müzakereler yapmak istedi - projelerin iddialı ekonomik ve ulusal güvenlik hedeflerine ulaşmasını sağlamak için kritik olan yinelemeli bir süreç. Başvuru sahiplerinin proje kapsamını belirlediği geleneksel devlet hibeleri sürecinin aksine, CHIPS müzakerelerinin çoğu, başvuru sahiplerini daha fazlasını inşa etmeye zorlamayı içeriyordu ve bu da TSMC gibi şirketler ABD'de ek fabrikalar kurmayı kabul ettiğinde cömertçe karşılığını verdi. Prosedürel gecikmenin bir başka kaynağı da, kamuya bilgi sağlamanın gerekliliğini ve yükünü değerlendirmek için iki ayrı yorum dönemi gerektiren ve finansman fırsatlarının hızlı bir şekilde duyurulmasını zorlaştıran Evrak İşlerini Azaltma Yasası gibi yasalardır. Bu arada ihale yasaları, bir programın dışarıdan hizmet satın alabilmesi için potansiyel teklif sahipleri arasında aylar süren yarışmalar gerektirebilir. İlk personel için kritik bir görev, yasal istisnalardan ve diğer mevcut “hızlı yol“ prosedürlerinden yararlanarak bu tür engelleri tespit etmek ve mümkün olduğu ölçüde aşmaktır. Son olarak, bir sanayi politikasının tasarlanması, hız ve incelik arasında zor ödünleşimleri içerir. Buna bir örnek, CHIPS ofisinin hibe desteklerini belirlemek için tasarladığı ve önerilen projelerin getiri oranını hesaplamayı da içeren karmaşık süreçtir. CHIPS anlaşma ekipleri, vergi mükelleflerinin dolarlarının boşa harcanmasını önlemek için CHIPS projelerinin getiri oranını şirketin standart getiri oranına yaklaştırmaya çalıştı. Ancak getiri oranının modellenmesi zor bir sayıdır ve varsayımlardaki küçük değişiklikler sonuçta büyük değişikliklere yol açabilir. Daha basit bir yaklaşım, model varsayımları üzerinde uzun süren tartışmalardan kaçınarak toplam maliyetlerin sabit bir yüzdesi üzerinden hibe büyüklüğü müzakerelerini başlatabilirdi. Ancak böyle bir yaklaşım daha az doğru olurdu ve daha az devlet parasıyla proje yürütebilecek şirketlere fazla ödeme yapılmasıyla sonuçlanabilirdi. CHIPS, daha büyük fab projeleri için, özellikle de en büyük şirketlere ekibin ciddi ve mali açıdan sofistike müzakerelere hazır olduğu sinyalini vermek için daha kapsamlı bir sürecin buna değeceğini hesapladı. Diğer program başvuru sahiplerine göre daha küçük ve bazen daha az kaynaklara sahip olan ve uzun müzakerelerin pratik olmadığı yarı iletken tedarikçileri için bir finansman süreci tasarlamaya gelince, CHIPS daha basit bir yaklaşım izledi ve çoğu ödülü projenin sermaye harcamalarının yüzde onunda sabitledi.
İLERİYE DOĞRU HAREKET
CHIPS'i eleştirenler de yok değildi. Örneğin program, bir ulusal güvenlik programına çok fazla sosyal ve ekonomik hedef sığdırma girişimi olan “her şey simit liberalizmini“ somutlaştırdığı için ilk başlarda tepkiyle karşılaştı. Şubat 2023'te ilk finansman fırsatı yayınlandığında, eleştirmenler iş anlaşmalarını teşvik eden ve 150 milyon dolardan fazla talep eden başvuru sahiplerinin işgücüne çocuk bakımı sağlamak için bir plan sunmalarını gerektiren dile itiraz ettiler. Bu dilin şirketleri katılımdan caydırdığına dair herhangi bir işaret yoktu ve birçok şirket, işgücü taleplerini karşılamak için uygun fiyatlı çocuk bakımı seçeneklerine duyulan ihtiyaç hakkında açıkça konuştu. Ancak tepkiler programa yönelik iki partili desteğin bir kısmını azalttı ve Trump yönetimi bazı eleştirileri yeniden gündeme getirdi. Bu, sanayi politikası programlarının hiçbir zaman ek politika gereklilikleri içermemesi gerektiği anlamına gelmez, ancak bunlar her zaman genel hedefe hizmet etmelidir: ekonomik ve ulusal güvenlik için kritik teknolojiler için yeterli üretim kapasitesinin onshoring edilmesi. Buna ek olarak, erken tasarım tercihlerini doğru yapmak, bir programı ilerleyen aşamalardaki sorunlara karşı aşılamaz. Bu durum özellikle CHIPS gibi döngüsel ve bazen öngörülemeyen bir sektörü hedefleyen programlar için geçerlidir. Örneğin, Intel'in hisseleri 2024 yılında değer kaybettiğinde, CHIPS ekibi, şirketin çökmesi durumunda vergi mükelleflerinin parasını korurken önemli projeleri güvence altına almak için şirketle bir anlaşma yapmak için çabalamak zorunda kaldı. NEPA incelemelerinden muaf tutulmayan projeler için gecikmeler endişe kaynağı olmaya devam ediyor. Davis-Bacon Yasası kapsamında geriye dönük geçerli ücret gereklilikleri gibi bazı harici yasal gereklilikler de finansman müzakerelerini yavaşlatmış ve karmaşık hale getirmiştir. Sanayi politikasını iyi uygulamak kolay değildir. Üretimi hızlı bir şekilde ölçeklendirmeyi ve devlette, kadrolaşarak, yeni süreçler uygulayarak ve gecikmeleri önlemek için yaratıcı yollar bularak bir özel sektör startup'ı gibi hareket edebilecek bir yer oluşturmayı gerektirir. Kurallar ve bürokrasi ile boğuşan ABD hükümeti, bir startup için ideal bir yuva değildir. Ancak doğru bir oyun kitabıyla daha misafirperver bir yer haline gelebilir. CHIPS'in gösterdiği gibi, politika yapıcıların hükümeti finans ve sanayiden gelen insanlar için çalışmak için cazip bir yer haline getirmesi, gecikme kaynaklarını belirlemesi ve azaltması ve başarıyı açık ve tanımlanabilir ölçütlere göre ölçmesi gerekir. Aynı zamanda politika yapıcılar, hükümetin daha iyi çalışmasını sağlayacak yapısal reformlar için bastırmalıdır. En iyi koşullar altında bile sanayi politikası çetin bir mücadeledir. Akıllı erken kararlar almak tırmanışı biraz daha kolaylaştırabilir.
(Foreign Affairs)
YAZARLAR HAKKINDA:
NIKITA LALWANI, Carnegie Endowment for International Peace'de yerleşik olmayan bursiyerdir. Biden yönetimi sırasında Ulusal Güvenlik Konseyi'nde Teknoloji ve Ulusal Güvenlik Direktörü ve ABD Ticaret Bakanlığı'nda CHIPS Program Ofisi Direktörü Kıdemli Danışmanı olarak görev yapmıştır.
SAM MARULLO, İlerleme Enstitüsü'nde Kıdemli Araştırmacıdır. Biden yönetimi sırasında Ticaret Bakanı Danışmanı ve CHIPS Politikası Direktörü olarak görev yapmıştır.
NIKITA LALWANI, Carnegie Endowment for International Peace'de yerleşik olmayan bursiyerdir. Biden yönetimi sırasında Ulusal Güvenlik Konseyi'nde Teknoloji ve Ulusal Güvenlik Direktörü ve ABD Ticaret Bakanlığı'nda CHIPS Program Ofisi Direktörü Kıdemli Danışmanı olarak görev yapmıştır.
SAM MARULLO, İlerleme Enstitüsü'nde Kıdemli Araştırmacıdır. Biden yönetimi sırasında Ticaret Bakanı Danışmanı ve CHIPS Politikası Direktörü olarak görev yapmıştır.
