Merkez Bankalarının Altın Rezerv Politikaları Değişmeye Başladı

Altın rezervleri, bir ülkenin ekonomik ve finansal direncinin kritik bir göstergesidir. Genellikle merkez bankaları tarafından döviz rezervlerinin önemli bir parçası olarak tutulan altın, özellikle ekonomik belirsizlik dönemlerinde güvenilir bir sığınak olarak görülür. Son yıllarda, artan jeopolitik ve finansal karmaşıklık altında, altın rezervi yönetimi stratejik önem kazanmaktadır. 2022'de tarihi bir rekora ulaşan 1.082 tonluk altın alımını takiben, merkez bankaları 2023'te tarihin en yüksek ikinci yıllık alımını gerçekleştirmişlerdir, toplamda 1.037 ton altın edinmişlerdir.

Bu rekor rakamların ardından altın, merkez bankaları tarafından bir rezerv varlığı olarak talep görmeye devam ediyor. Dünya Altın Konseyi'nin 19 Şubat - 30 Nisan 2024 tarihleri arasında toplam 70 katılımcıyla gerçekleştirdiği 2024 Merkez Bankası Altın Rezervleri (CBGR) anketine göre, ankete katılan merkez bankalarının %29'u önümüzdeki on iki ay içinde altın rezervlerini artırmayı planlıyor ki bu oran 2018 yılından bu yana gözlemlenen en yüksek seviye. Planlanan alımların başlıca sebepleri arasında altın varlıklarını daha tercih edilen stratejik bir seviyeye yeniden dengeleme isteği, yerli altın üretimi ve daha yüksek kriz beklentileri ve artan enflasyon gibi finansal piyasa endişeleri yer alıyor.

Bu sonuçlar, Orta Doğu'daki çatışmalar, Ukrayna'da uzayan savaş ve ABD-Çin gerginliğinin arttığı jeopolitik gerilimlerin devam ettiği bir ortamda ortaya çıkmıştır. Makroekonomik açıdan, küresel enflasyon soğumaya başlarken, ekonomik toparlanma dünya genelinde dengesiz bir hızda ilerlemekte ve altta yatan finansal kırılganlıklara ilişkin endişeler baş göstermektedir. Bu doğrultuda, "faiz oranları", "enflasyon endişeleri" ve "jeopolitik istikrarsızlık" geçen yıl olduğu gibi bu yıl da merkez bankalarının rezerv yönetimi kararlarında öne çıkan faktörler olmaya devam etmektedir.

Son on yılda en fazla altın rezervi artıran 5 ülke:

Bu ülkeler, son on yılda altın rezervlerini en fazla artıran ve bu süreçte ekonomik politikalarında altına yönelik stratejiler geliştiren ülkeler olarak öne çıkmakta.

Merkez bankalarının altın rezervlerinde ilk on sırada yer alan ülkeleri aşağıda sıraladığımız da ilk sırada ABD yer almakta.


Merkez Bankalarının Altın Rezervleri (2024)

Dünya Altın Konseyi 2024 verileri, https://www.gold.org/.


Tabloda yer alan ülkelerin altın rezervleri ile ekonomileri arasında genel bir değerlendirme yaptığımızda: ABD, dünyanın en büyük ekonomisi ve en büyük altın rezervine sahip. Doların dünya çapında rezerv para birimi olması nedeniyle, ABD'nin büyük altın rezervleri, ekonomik istikrarı ve uluslararası ticarette güveni artırıcı etkisi çok belirleyici. Almanya da, Avrupa'nın en büyük ekonomisi ve büyük altın rezervleri, Avrupa Birliği içindeki ekonomik liderliğini ve Euro'nun değerini destekleyen önemli bir unsur olarak gözükmekte. Ayrıca, tarihi ekonomik belirsizlikler ve enflasyon deneyimleri nedeniyle, Almanya altını önemli bir güvence olarak görmekte.

İtalya (2,451 ton) ve Fransa (2,436 ton) Euro Bölgesi'nin önemli üyeleri. Büyük altın rezervleri, Euro'nun desteklenmesine yardımcı oluyor ve Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) ekonomik politikalarına katkıda bulunuyor. Ayrıca, tarihsel olarak yüksek kamu borcu ve ekonomik belirsizlikle mücadele eden İtalya için altın, finansal güvence sağlıyor. Rusya, son yıllarda altın rezervlerini önemli ölçüde artırdı. Bu, Batı yaptırımlarına karşı bir önlem ve rubleyi desteklemek için bir strateji olarak görülüyor. Altın, Rusya'nın döviz rezervlerini çeşitlendirme çabalarının bir parçası.

Dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin, döviz rezervlerini çeşitlendirmek ve Yua'nın uluslararası kullanımını teşvik etmek için altın rezervlerini artırıyor. Çin'in büyük altın rezervleri, ekonomik büyüklüğünü ve finansal gücünü yansıtıyor aynı zamanda.

İsviçre, finansal istikrarı ve bankacılık sektörüyle tanınıyor. Büyük altın rezervleri, İsviçre Frangı'nın değerini destekler ve ülkenin finansal güvenliğine katkıda bulunuyor çoğunlukla. Japonya, dünyanın üçüncü büyük ekonomisi. Altın rezervleri, Yen'in değerini desteklemek ve ekonomik istikrarı sağlamak için oldukça önemli. Japonya'nın ekonomik stratejileri arasında döviz rezervlerini çeşitlendirmek yer alıyor.

Hindistan, dünyanın en büyük altın tüketicilerinden biri ve ekonomisi hızla büyümekte. Altın rezervleri, ekonomik istikrarı ve rupi'nin değerini desteklemeye yardımcı oluyor. Ayrıca, kültürel olarak altın, Hindistan'da büyük bir öneme sahip. Hollanda, Euro Bölgesi'nin bir üyesidir ve büyük altın rezervleri, Euro'yu destekler ve ekonomik güvenliği artırıyor. Hollanda'nın altın rezervleri, finansal istikrarını güçlendirme amaçlı aynı zamanda.

Altın rezervleri, bir ülkenin ekonomik güvenliğini, parasının değerini ve uluslararası ticaretteki konumunu güçlendiren önemli bir unsur. Büyük altın rezervlerine sahip ülkeler, ekonomik belirsizlik dönemlerinde daha fazla finansal esneklik ve güven sağlıyor kuşkusuz. Altın, merkez bankaları için bir güvence ve ekonomik krizlerde likidite sağlayıcı önemli bir role sahip.

Ekonomik büyüklük ile altın rezervleri arasında ilişki ne kadar kuvvetli ?

Ekonomik büyüklük ve altın rezervleri arasında genellikle bir korelasyon bulunur, ancak bu ilişki her zaman doğrudan değildir. Çünkü ülkeler, stratejik, tarihsel ve ekonomik nedenlerle farklı miktarlarda altın rezervi tutabilmekte. Merkez bankalarının altın rezervi kararları arasında belirli bir ilişki var ve bu ilişki ekonomik, jeopolitik ve finansal faktörlere dayalı olarak farklı şekillerde ortaya çıkmakta. Uzmanlar; bu ilişkileri analiz etmek için korelasyon analizi, granger nedensellik testi ve diğer ekonometrik yöntemler kullanmakta. Bu tür analizler, bir ülkenin merkez bankasının altın rezervi değişikliklerinin başka bir ülkenin kararlarını nasıl etkilediğini veya benzer şekilde tepki verip vermediğini anlamamıza yardımcı olmakta.

Korelasyon Analizi
- Korelasyon, iki değişken arasındaki doğrusal ilişkiyi ölçer. Korelasyon katsayısı (r), -1 ile 1 arasında değişir. 1, tam pozitif korelasyonu; -1, tam negatif korelasyonu ve 0, hiçbir korelasyon olmadığını göstermekte.

Granger Nedensellik Testi
- Bu test, bir zaman serisinin diğer bir zaman serisinin gelecekteki değerlerini tahmin edebilip edemeyeceğini belirler. Bu, nedensellik yönünü belirlemek için oldukça kullanışlı.

Panel Veri Analizi
- Birden fazla ülkenin altın rezerv verilerini kullanarak, zamana bağlı değişiklikleri ve ülkeler arasındaki ilişkiyi değerlendirme fırsatı veriyor.

Şimdi Örnek bir veri seti ve bu veri setine dayalı bir analiz gerçekleştirelim. Gerçek verileri kullanarak, bu verilerle korelasyon Matrisi yapacağız.

Analiz Sonuçları:

- ABD ile Almanya, İtalya ve Fransa: Çok yüksek pozitif korelasyon gözükmekte. Bu durum, bu ülkelerin altın rezerv kararlarının birbirine çok benzer olduğunu göstermekte. Bu durum, büyük olasılıkla Euro Bölgesi'nin finansal istikrarını koruma amacıyla yapılan koordineli kararların sonucu.
- Rusya ve Çin: Bu iki ülke arasında da yüksek pozitif korelasyon var. Bu, her iki ülkenin de ekonomik bağımsızlığı artırma ve ulusal para birimlerini güçlendirme stratejilerinin benzer olduğunu gösterebilir.
- İsviçre ve Japonya: İsviçre ve Japonya'nın altın rezervlerinde değişiklik olmaması, finansal istikrarı koruma stratejilerinin sabit olduğunu gösteriyor.
- Hindistan: Hindistan'ın altın rezervleri, Rusya ve Çin ile pozitif korelasyon gösteriyor. Bu, Hindistan'ın ekonomik büyümeyi ve finansal istikrarı destekleme stratejilerinin benzer olduğunu gösterebilir.
- Hollanda: Hollanda'nın altın rezerv kararları diğer ülkelerle çok düşük veya sıfır korelasyon göstermekte, bu da bağımsız hareket ettiğini işaret.

ABD ve Çin merkez bankası rezervleri arasında bir karşılaştırma yaptığımızda kayda değer bir korelasyon olmadığı gözükmekte.

Devamı için tıklayınız.