Dünya'da kentleşme, sanayileşme ve kentlerde nüfusun artması sonucu, ciddi çevre sorunları ortaya çıkmıştır. Çevre sorunları ile mücadele edebilmek için, uluslararası kuruluşlar, hükümetler ve yerel yönetimler çevreye karşı duyarlı olan çeşitli stratejiler geliştirmiştir. Son yıllarda "sürdürülebilirlik" ve "sürdürülebilir gelişme" kavramları Dünya gündeminde önem kazandı. Sürdürülebilirlik kavramının önem kazandığı sektörlerden biri de, turizm sektörüdür. 1980'li yıllarda, çevre sorunlarının ortaya çıkması ve "sürdürülebilirlik" kavramının önem kazanmasıyla, turizm sektörünün çevre üzerindeki etkileri, çeşitli disiplinler tarafından tartışıldı. Kitle turizminin, çevre üzerinde neden olduğu olumsuz etkilerin anlaşılmasıyla, kitle turizmine alternatif olan turizm türleri ortaya çıkmıştır. Çevreye karşı duyarlı olan, "sürdürülebilirlik" ilkesini temel alan turizm türlerinden biri de ekoturizm.
Ekoturizm tanımlamalarına bakıldığı zaman "doğaya dayalı seyahat" gibi ifadeler de kullanılmakta. Bu ifadelerden, bu turizm anlayışının doğayı temel aldığını anlayabiliriz. Ekoturizm, doğal, tarihi ve kültürel kaynakların sürdürülebilirliği ve yerel halkın kalkınması gibi iki önemli unsuru içermektedir. Ayrıca ekoturizm, bir destinasyonda ekonomik gelişme sağlanırken, çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasının bir yolu olarak da görülmekte. Ekoturizm, yerel halkın kalkınmasına fayda sağlayan önemli bir sürdürülebilir gelişme aracıdır.
Uluslararası Ekoturizm Topluluğu'nun yaptığı tanıma göre ekoturizm, doğal alanların korunmasını sağlayan, yerel halkın yaşam kalitesini arttıran, gerekli eğitimleri içeren sorumlu bir seyahattir. Ekoturizm, yerel halkın kalkınmasını sağlayarak, yerel halkın yaşam kalitesini arttırır. Ekoturizm tanımlamalarında dikkat çeken önemli unsur, yerel halkın ve ziyaretçilerin çevre ile ilgili konularda eğitilmesidir (ecotourism.org/what-is-ecotourism/). Ekoturizm kapsamında, yerel halka ve ziyaretçilere verilen eğitimlerle, doğal, kültürel ve tarihi kaynaklar korunabilmektedir. İnsanlarda çevre bilincini arttırmayı hedefleyen ekoturizm, yerel halk ve ziyaretçiler arasında olumlu deneyimlerin yaşanmasını sağlar.
Dünya'da çevre sorunlarının yaşanmasıyla, daha fazla turist çevreye duyarlı olan turizm türlerini tercih etmeye başladı. Turistlerin çevre bilincinin artması, turizm sektöründe faaliyet gösteren işletmeleri, çevre dostu yaklaşım ve uygulamalar için teşvik etmektedir. Dünya'da çeşitli bölgelerde ekoturizmin teşvik edilmesi için, çeşitli ekoturizm projeleri ve stratejileri geliştirilmiştir. Bu projelere dahil olan destinasyonlara ve kurumlara çeşitli sertifikalar verilmektedir. Turizm sektöründe sürdürülebilirliğin sağlanması ve misafirlere kaliteli hizmet verilmesinde, sertifika programları önemli rol oynamaktadır. Sertifika programları kapsamında gerçekleştirilen çevre dostu uygulamalar, turist memnuniyetini de arttırmakta (Ekoturizmi anlamak kitabı sayfa 161). Gerekli kriterleri karşılayarak sertifika sahibi olan konaklama tesisleri, çevre bilincine sahip olan misafirler tarafından daha güvenilir bulunmaktadır. Turizm sektöründe hizmet veren konaklama tesislerinin enerji tüketimi, su tüketimi ve ortaya çıkarttığı atıklarla, çevre üzerinde önemli etkileri vardır. Bundan dolayı, konaklama işletmelerinin çevreye duyarlı olan, kaynakları etkin kullanan uygulamaları benimsemeleri büyük önem taşımakta.
Turizm sektöründe "sürdürülebilirlik" temeline dayanan sosyal sorumluluk anlayışı, Toplum Temelli Turizm yaklaşımını ortaya çıkarttı. Toplum Temelli Turizm anlayışı, gelişmekte olan ülkelerde kitle turizmine karşı bir alternatif. Toplum Temelli Turizm anlayışı yerel halkın kalkınmasını, doğal ve kültürel tüm kaynakların korunarak sürdürülebilirliğin sağlanmasını hedefler. Toplum Temelli Turizm'de yerel halkın, tüm süreçlere dahil olması büyük önem taşımaktadır. Turizm sektöründe planlama ve karar alma gibi tüm süreçlere, yerel halkın, yerel yönetimlerin, akademisyenlerin, profesyoneller ve sivil toplum örgütlerinin katılması gerekir. Tüm paydaşların katılımı ile, karşılıklı öğrenme deneyimi gerçekleşir. Yerel halk, sahip olduğu doğal ve kültürel kaynakların etkin bir şekilde kullanılması ve korunmasından sorumludur. Yerel halkın eğitilip, bilinçli bir şekilde turizm faaliyetlerine katılması, yerel kültürün tanıtılmasını ve turistlerin daha iyi bir deneyim yaşamasını sağlar. Toplum Temelli Turizm, bir bölgede yaşam kalitesinin artmasına neden olarak topluma fayda sağlar. Aynı zamanda turistler, yerel halkın kültürünü, geleneklerini, ritüellerini tanıma fırsatı bulur. Toplum Temelli Turizm, daha çok küçük grupların yer aldığı, yerel işletmeler tarafından yönetilmektedir. Dünya'da Toplum Temelli Turizm ile ilgili çeşitli projeler, yerel halka çevresel ve ekonomik açıdan fayda sağlamak için yapılmıştır (sorumlu turizm kitabı sayfa 46).
Himalayalara Doğru Yolculuk
Dünya'da çevre bilinci yüksek olan turistler tarafından tercih edilen önemli ekoturizm destinasyonlarından biri de, Hindistan'dır. Hindistan'da Himalayalar gibi birçok bölgeye ekoturizm için seyahat eden turistler, çok zengin flora ve faunaya sahip doğal güzellikleri keşfedebilmekte. Ayrıca çok zengin bir kültüre sahip olan Hindistan'da bulunan köylerde turistler konaklayarak, yerel halkın kültürünü, geleneklerini, ritüellerini yakından tanıma fırsatı da bulabilir.
Ladakh Ekolojik Gelişim Grubu
Ladakh Ekolojik Gelişim Grubu, Ladak'da, sürdürülebilir gelişmenin sağlanabilmesi için çeşitli çalışmalar yürütmektedir. Ladakh'da ekoturistlerin tercih ettiği alanlar Hemis Milli Parkı, Tsomoriri Sulak Alan Koruma Alanı. Bu alana seyahat eden turistler, köylerin bulunduğu alanlarda trekking yapıp, yerel halkın kültürünü yakından tanıyabilmekte. Bu bölgeye seyahat eden turistler bazı köy evlerinde konaklayıp, yerel halkın yaşantısını deneyimleme fırsatı da bulabilmekte.
Ladakh'da Bulunan Çevre Dostu Konaklama Tesisleri:
Bu bölgede çevreye karşı duyarlı olan bazı konaklama tesisleri bulunmaktadır. Buna örnek olarak, Leh'de bulunan Eco Popular Resort ve Leh'deki Himalaya Eco Resortu verebiliriz. Ayrıca Leh'de, yerel halkın evlerinde konaklama imkanı da bulunmakta.
Kuzeydoğu'nun Tacı - Arunaçal Pradeş
Arunachal Pradesh, Kuzeydoğu Hindistan'da farklı topografya ve keşfedilmemiş arazilere sahip ekoturizm için tercih edilen bir bölge. Bölgede ekoturizmin gelişmesi ve yerel halkın teşvik edilmesi için çeşitli projeler yer almakta. Gelecek Nesiller Arunachal ve Ngunu Ziro gibi kurumlar doğal çevre ve yerel kültürün korunması ile ilgili çalışmalar gerçekleştirdi. Ziro ve Tangsa Toplum Koruma Girişimi, Changlang Bölgesi Devleti Koruma ve Turizm Derneği tarafından yürütülen girişimdir. Ekoturizm için tercih edilen önemli destinasyonlardan biri olan Arunaçal Pradeş'te doğa yürüyüşü, tırmanma, vahşi yaşam alanlarını gözlemleme tercih edilen aktiviteler arasında. Zengin biyoçeşitliliğe sahip olan Arunaçal Pradeş Bölgesi'nde çevre gezileri için, Tsanga Toplum Koruma Alanı, Namdapha Milli Parkı ve Apatani Platosu tercih edilmektedir.
Arunaçal Pradeş'te Bulunan Çevre Dostu Konaklama Tesisleri:
Bu bölgeye ekoturizm için gelen ziyaretçiler, çevre dostu olan konaklama tesislerini tercih etmektedir. Namdapha Milli Parkı'nda sivil toplum kuruluşu tarafından işletilen SEACOW adında çevreye karşı duyarlı olan bir konukevi bulunmaktadır. Yerel halkın deneyimini yaşamak isteyen turistler için de, Ziro'da yerel halkın yanında konaklama imkanı bulunmakta. Bu bölgeye seyahat eden turistler çok zengin doğal ve kültürel güzellikleri keşfedebilmektedir.
Meghalaya:
Hindistan'ın kuzeydoğusunda bulunan bu bölge çok fazla kültürel çeşitliliği barındırmakta. Yaşayan Kökler Ekoturizm Derneği, kuzeydoğunun gizli hazinesi olan Nongblai'yi ortaya çıkarttı. Bu bölgeyi ekoturizm için ziyaret eden turistler, Mawlynnong Köyü, Mawphlang Kutsal Ormanı, Doğu Khasi Tepeleri ve Jakrem Kaplıcalarını tercih etmektedir. Meghalaya Bölgesi'nde bulunan Çevresel Hizmet Öğrenimi Bölgesel Çalıştayı, ekoturizm yapılan doğal alanların ve biyolojik çeşitliliğin korunması için çalışmalar yürütmekte.
Meghalaya Bölgesi'nde Bulunan Çevre Dostu Konaklamalar:
Bu bölgede bulunan çevre dostu konaklamalar, Cherrapunjee'deki NG Eco Homestay ve Shillong'daki Ri Kynjai Eco-resort.
Venkara Biyoçeşitlilik Parkı:
Kuzey Kashmir'de bulunan parkta nadir ve nesli tükenmekte olan tıbbi bitki türleri bulunmaktadır. Venkara Biyoçeşitlilik Parkı'nın kurulmasının amacı, önemli bitki türlerinin korunması ve yerel halkın çevre ile ilgili bilincinin artması.
Dünya'da çevre kirliliği, doğal kaynakların tahrip edilmesi gibi yaşadığımız çevre sorunları, tüm sektörlerde olduğu gibi, turizm sektöründe de, çözüm arayışlarına neden olmuştur. Kitle turizmine alternatif olan ekoturizm, hassas ekosistemlere sahip bölgelerde, turizm faaliyetlerinin olumsuz etkilerinin azaltılması ve doğal, kültürel kaynakların korunmasında önemli role sahiptir. Zengin doğal kaynaklara ve kültürel çeşitliliğe sahip Hindistan, ekoturizm için Dünya'da tercih edilen önemli destinasyonlardan biridir. Ekoturizm kapsamında bölgede geliştirilen projeler, hem doğal, kültürel kaynakların korunmasına,yerel halkın kalkınmasına, toplumda çevre bilincinin artmasına katkı sağlamaktadır. Hassas ekosistemlere sahip olan alanlarda, benzer projelerin geliştirilip, yaygınlaşması büyük önem taşımakta.
Ekoturizm tanımlamalarına bakıldığı zaman "doğaya dayalı seyahat" gibi ifadeler de kullanılmakta. Bu ifadelerden, bu turizm anlayışının doğayı temel aldığını anlayabiliriz. Ekoturizm, doğal, tarihi ve kültürel kaynakların sürdürülebilirliği ve yerel halkın kalkınması gibi iki önemli unsuru içermektedir. Ayrıca ekoturizm, bir destinasyonda ekonomik gelişme sağlanırken, çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasının bir yolu olarak da görülmekte. Ekoturizm, yerel halkın kalkınmasına fayda sağlayan önemli bir sürdürülebilir gelişme aracıdır.
Uluslararası Ekoturizm Topluluğu'nun yaptığı tanıma göre ekoturizm, doğal alanların korunmasını sağlayan, yerel halkın yaşam kalitesini arttıran, gerekli eğitimleri içeren sorumlu bir seyahattir. Ekoturizm, yerel halkın kalkınmasını sağlayarak, yerel halkın yaşam kalitesini arttırır. Ekoturizm tanımlamalarında dikkat çeken önemli unsur, yerel halkın ve ziyaretçilerin çevre ile ilgili konularda eğitilmesidir (ecotourism.org/what-is-ecotourism/). Ekoturizm kapsamında, yerel halka ve ziyaretçilere verilen eğitimlerle, doğal, kültürel ve tarihi kaynaklar korunabilmektedir. İnsanlarda çevre bilincini arttırmayı hedefleyen ekoturizm, yerel halk ve ziyaretçiler arasında olumlu deneyimlerin yaşanmasını sağlar.
Dünya'da çevre sorunlarının yaşanmasıyla, daha fazla turist çevreye duyarlı olan turizm türlerini tercih etmeye başladı. Turistlerin çevre bilincinin artması, turizm sektöründe faaliyet gösteren işletmeleri, çevre dostu yaklaşım ve uygulamalar için teşvik etmektedir. Dünya'da çeşitli bölgelerde ekoturizmin teşvik edilmesi için, çeşitli ekoturizm projeleri ve stratejileri geliştirilmiştir. Bu projelere dahil olan destinasyonlara ve kurumlara çeşitli sertifikalar verilmektedir. Turizm sektöründe sürdürülebilirliğin sağlanması ve misafirlere kaliteli hizmet verilmesinde, sertifika programları önemli rol oynamaktadır. Sertifika programları kapsamında gerçekleştirilen çevre dostu uygulamalar, turist memnuniyetini de arttırmakta (Ekoturizmi anlamak kitabı sayfa 161). Gerekli kriterleri karşılayarak sertifika sahibi olan konaklama tesisleri, çevre bilincine sahip olan misafirler tarafından daha güvenilir bulunmaktadır. Turizm sektöründe hizmet veren konaklama tesislerinin enerji tüketimi, su tüketimi ve ortaya çıkarttığı atıklarla, çevre üzerinde önemli etkileri vardır. Bundan dolayı, konaklama işletmelerinin çevreye duyarlı olan, kaynakları etkin kullanan uygulamaları benimsemeleri büyük önem taşımakta.
Turizm sektöründe "sürdürülebilirlik" temeline dayanan sosyal sorumluluk anlayışı, Toplum Temelli Turizm yaklaşımını ortaya çıkarttı. Toplum Temelli Turizm anlayışı, gelişmekte olan ülkelerde kitle turizmine karşı bir alternatif. Toplum Temelli Turizm anlayışı yerel halkın kalkınmasını, doğal ve kültürel tüm kaynakların korunarak sürdürülebilirliğin sağlanmasını hedefler. Toplum Temelli Turizm'de yerel halkın, tüm süreçlere dahil olması büyük önem taşımaktadır. Turizm sektöründe planlama ve karar alma gibi tüm süreçlere, yerel halkın, yerel yönetimlerin, akademisyenlerin, profesyoneller ve sivil toplum örgütlerinin katılması gerekir. Tüm paydaşların katılımı ile, karşılıklı öğrenme deneyimi gerçekleşir. Yerel halk, sahip olduğu doğal ve kültürel kaynakların etkin bir şekilde kullanılması ve korunmasından sorumludur. Yerel halkın eğitilip, bilinçli bir şekilde turizm faaliyetlerine katılması, yerel kültürün tanıtılmasını ve turistlerin daha iyi bir deneyim yaşamasını sağlar. Toplum Temelli Turizm, bir bölgede yaşam kalitesinin artmasına neden olarak topluma fayda sağlar. Aynı zamanda turistler, yerel halkın kültürünü, geleneklerini, ritüellerini tanıma fırsatı bulur. Toplum Temelli Turizm, daha çok küçük grupların yer aldığı, yerel işletmeler tarafından yönetilmektedir. Dünya'da Toplum Temelli Turizm ile ilgili çeşitli projeler, yerel halka çevresel ve ekonomik açıdan fayda sağlamak için yapılmıştır (sorumlu turizm kitabı sayfa 46).
Himalayalara Doğru Yolculuk
Dünya'da çevre bilinci yüksek olan turistler tarafından tercih edilen önemli ekoturizm destinasyonlarından biri de, Hindistan'dır. Hindistan'da Himalayalar gibi birçok bölgeye ekoturizm için seyahat eden turistler, çok zengin flora ve faunaya sahip doğal güzellikleri keşfedebilmekte. Ayrıca çok zengin bir kültüre sahip olan Hindistan'da bulunan köylerde turistler konaklayarak, yerel halkın kültürünü, geleneklerini, ritüellerini yakından tanıma fırsatı da bulabilir.
Ladakh Ekolojik Gelişim Grubu
Ladakh Ekolojik Gelişim Grubu, Ladak'da, sürdürülebilir gelişmenin sağlanabilmesi için çeşitli çalışmalar yürütmektedir. Ladakh'da ekoturistlerin tercih ettiği alanlar Hemis Milli Parkı, Tsomoriri Sulak Alan Koruma Alanı. Bu alana seyahat eden turistler, köylerin bulunduğu alanlarda trekking yapıp, yerel halkın kültürünü yakından tanıyabilmekte. Bu bölgeye seyahat eden turistler bazı köy evlerinde konaklayıp, yerel halkın yaşantısını deneyimleme fırsatı da bulabilmekte.
Ladakh'da Bulunan Çevre Dostu Konaklama Tesisleri:
Bu bölgede çevreye karşı duyarlı olan bazı konaklama tesisleri bulunmaktadır. Buna örnek olarak, Leh'de bulunan Eco Popular Resort ve Leh'deki Himalaya Eco Resortu verebiliriz. Ayrıca Leh'de, yerel halkın evlerinde konaklama imkanı da bulunmakta.
Kuzeydoğu'nun Tacı - Arunaçal Pradeş
Arunachal Pradesh, Kuzeydoğu Hindistan'da farklı topografya ve keşfedilmemiş arazilere sahip ekoturizm için tercih edilen bir bölge. Bölgede ekoturizmin gelişmesi ve yerel halkın teşvik edilmesi için çeşitli projeler yer almakta. Gelecek Nesiller Arunachal ve Ngunu Ziro gibi kurumlar doğal çevre ve yerel kültürün korunması ile ilgili çalışmalar gerçekleştirdi. Ziro ve Tangsa Toplum Koruma Girişimi, Changlang Bölgesi Devleti Koruma ve Turizm Derneği tarafından yürütülen girişimdir. Ekoturizm için tercih edilen önemli destinasyonlardan biri olan Arunaçal Pradeş'te doğa yürüyüşü, tırmanma, vahşi yaşam alanlarını gözlemleme tercih edilen aktiviteler arasında. Zengin biyoçeşitliliğe sahip olan Arunaçal Pradeş Bölgesi'nde çevre gezileri için, Tsanga Toplum Koruma Alanı, Namdapha Milli Parkı ve Apatani Platosu tercih edilmektedir.
Arunaçal Pradeş'te Bulunan Çevre Dostu Konaklama Tesisleri:
Bu bölgeye ekoturizm için gelen ziyaretçiler, çevre dostu olan konaklama tesislerini tercih etmektedir. Namdapha Milli Parkı'nda sivil toplum kuruluşu tarafından işletilen SEACOW adında çevreye karşı duyarlı olan bir konukevi bulunmaktadır. Yerel halkın deneyimini yaşamak isteyen turistler için de, Ziro'da yerel halkın yanında konaklama imkanı bulunmakta. Bu bölgeye seyahat eden turistler çok zengin doğal ve kültürel güzellikleri keşfedebilmektedir.
Meghalaya:
Hindistan'ın kuzeydoğusunda bulunan bu bölge çok fazla kültürel çeşitliliği barındırmakta. Yaşayan Kökler Ekoturizm Derneği, kuzeydoğunun gizli hazinesi olan Nongblai'yi ortaya çıkarttı. Bu bölgeyi ekoturizm için ziyaret eden turistler, Mawlynnong Köyü, Mawphlang Kutsal Ormanı, Doğu Khasi Tepeleri ve Jakrem Kaplıcalarını tercih etmektedir. Meghalaya Bölgesi'nde bulunan Çevresel Hizmet Öğrenimi Bölgesel Çalıştayı, ekoturizm yapılan doğal alanların ve biyolojik çeşitliliğin korunması için çalışmalar yürütmekte.
Meghalaya Bölgesi'nde Bulunan Çevre Dostu Konaklamalar:
Bu bölgede bulunan çevre dostu konaklamalar, Cherrapunjee'deki NG Eco Homestay ve Shillong'daki Ri Kynjai Eco-resort.
Venkara Biyoçeşitlilik Parkı:
Kuzey Kashmir'de bulunan parkta nadir ve nesli tükenmekte olan tıbbi bitki türleri bulunmaktadır. Venkara Biyoçeşitlilik Parkı'nın kurulmasının amacı, önemli bitki türlerinin korunması ve yerel halkın çevre ile ilgili bilincinin artması.
Dünya'da çevre kirliliği, doğal kaynakların tahrip edilmesi gibi yaşadığımız çevre sorunları, tüm sektörlerde olduğu gibi, turizm sektöründe de, çözüm arayışlarına neden olmuştur. Kitle turizmine alternatif olan ekoturizm, hassas ekosistemlere sahip bölgelerde, turizm faaliyetlerinin olumsuz etkilerinin azaltılması ve doğal, kültürel kaynakların korunmasında önemli role sahiptir. Zengin doğal kaynaklara ve kültürel çeşitliliğe sahip Hindistan, ekoturizm için Dünya'da tercih edilen önemli destinasyonlardan biridir. Ekoturizm kapsamında bölgede geliştirilen projeler, hem doğal, kültürel kaynakların korunmasına,yerel halkın kalkınmasına, toplumda çevre bilincinin artmasına katkı sağlamaktadır. Hassas ekosistemlere sahip olan alanlarda, benzer projelerin geliştirilip, yaygınlaşması büyük önem taşımakta.
