Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi 23 Temmuz 1920 (En Büyük Düşman) [1]
En büyük düşman, düşmanların düşmanı; ne filan ne de falan milletler; bilakis bu, adeta her tarafı kaplamış bir saltanat halinde, bütün dünyaya hâkim olan Kapitalizm afeti ve onun çocuğu Emperyalizmdir. Artık, bütün dünyanın anlamış olduğu bu hakikat, bizde de idrak ediliyor. Bugünlerde başımıza musallat edilen Yunan, bütün düşman âleminin parçasından başka bir şey değildir. Daha doğrusu, Kapitalizm Saltanatının mazlum milletlere karşı gönderebileceği son kuvvet, son ordudur. Nitekim bundan önce, üzerimize ordular salmış olan düşmanlar, yine böyle Kapitalizm Saltanatının ordularından başka bir şey değildi: Moskof orduları, İtalyan orduları, Bulgar ve Yunan orduları; kısacası bütün düşmanlarımız, Kapitalizm tarafından ayaklandırılırlardı. Tarihin eski devirlerinde, dünya birtakım zalim hükümdarların istibdatları altında ezilirdi. Sonraları milletler, bu istibdatları yıktılar. Fakat bu defa onların yerine paranın, sermayenin zulmü geçti. Sermaye, bugüne kadar dünyada yapılmış bütün fenalıkların yegâne müsebbibi, yegâne mesulü idi; bugün de odur. Eğer dünyayı süratle istila eden, Kapitalizm Aleyhtarlığı olmasaydı, bu zulüm yarın da devam edecekti. Çok şükür, zulüm devrinin son günlerindeyiz. Kapitalizm sadece falan veya filan milletin düşmanı değildir. Bilakis bütün dünyanın, bütün milletlerin müşterek düşmanıdır; milletleri birbirine düşüren, kuvvet o; kardeşkanları döktüren, fesatlar ondan; dünyayı kaplayan sefaletin müsebbibi; hülasaten bütün insaniyeti inleten zulmün yegâne zalimi odur. Bu zalimin muvaffak olmak için, arada sırada müracaat ettiği muharebeler, yegâne kuvvetleri, yegâne silahları değildir. Bankalar, sendikalar, onun en kuvvetli silahlarıdır. Ve milletleri, bilhassa bu silahlarla mağlup eder. Memleketimize bakınız: rejiler, düyun-u umumiyeler, kapitülasyonlar, şimendiferler, limanlar, gemiler, ticarethaneler. Bütün bu müesseseler, Avrupa Kapitalizminin, bizi mahvetmek için senelerden beri kullandığı, iblisane bir makinenin parçalarıdır. Sadece bizim memleketimizde değil, yeryüzünde bu makine devam ettikçe, sadece biz değil bütün dünya, zülüm altında ezilecek, sefalet arşa çıkacak, insan felaketten felakete yuvarlanacaktır. Bize bugün, hudut itibariyle dünyanın en güzel, en hayale sığmaz sulh şartlarını verseler; Kapitalizm Dolabı memlekette bugünkü şekliyle kaldığı takdirde, mahvımız muhakkaktır.
Lozan Antlaşması ve Sonrası Türkiye
Nitekim yazarın çok iyi vurguladığı gibi savaştan galip çıkan Türkiye ile Müttefikler arasında yapılan Lozan görüşmelerinde en büyük sorun kapitülasyonlar, gümrük tarifeleri, kabotaj hakkı ve borçların ödenmesinde çıkmıştır. Müttefikler, 1929’a kadar 5 yıl süre ile indirimli gümrük tarifelerini kabul ettirmişlerdir. Bu durum, 1929 dünya ekonomik krizine kadar geçen dönemde yeni cumhuriyetin gelişmesini ve kalkınması % 42 oranında olumsuz yönde etkilemiştir. Türkiye Cumhuriyeti ilk defa 1929’dan itibaren kendi ekonomisini koruyacak gümrük oranlarını bağımsız olarak belirleme hakkına kavuşmuştur. 1930-1938 arası Atatürk’ün liderliğinde bağımsız ve bağlantısız tam bir kalkınma süreci olmuştur. 1939-1945 arasında meydana gelen İkinci Dünya Savaşı’nda kararsız bir tutum içinde harbe girmeyen Türkiye’nin, Atatürk’ün temel felsefe ve ilkelerine aykırı bir davranış sergilediği söylenebilir. Çünkü Atatürk 21 Mayıs 1938’de yani ölümünden yaklaşık beş ay önce yaptığı konuşmada Türkiye’nin olası savaş stratejisi hakkında önemli ipuçları vermiştir: Eğer harp çok ani bir şekilde çıkarsa bütün uluslar silahlı kuvvetlerini saldırgana karşı birleştirmeli ve bu saldırının yanına kar kalmayacağını açıkça anlatacak uluslararası bir örgüt kurmalıdırlar. [2] Bu bağlamda Türkiye’nin saldırgan Almanya’ya karşı savaşa girmesi veya açık destek vermesi gerekirdi. Oysa bu yapılmadı. Böylece stratejik anlamda büyük kayıplar yaşandı. Tarihi geri çevirmeye olanak yok. Ancak bugün de olası benzer durumlarda aynı hataları yapmamak için Türkiye’nin kayıplarını irdelemekte fayda var. Bu kayıpların Türkiye’nin 1947’den itibaren Sovyet korkusu ile Kapitalizm/Emperyalizmin ikilisinin kontrolüne sokulmasında önemli bir rol oynadığı görülecektir. İkinci Dünya Savaşı sürecinde Atatürk’ün yokluğunda olanlardan, varlığında olacaklara ve olamayacaklara doğru bir analiz yapıldığında Türkiye’nin mütteffikler yanında savaşa girmesi veya destek olarak sadece Boğazları açması halinde olası gelişmeler şöyle sıralanabilir.
- Savaş 6 yıl sürmeyecekti, çok daha kısa sürede bitecekti ve kayıplar bu derece fazla olmayacaktı.
- Türkiye Almanya’ya karşı cephede yer alacağından, Hitler, Rus cephesini açmaya cesaret edemeyecekti. Ancak Müttefiklerin tüm uyarılarına rağmen Türkiye, Almanya ile Saldırmazlık Anlaşması imzaladı. İmzadan dört gün sonra Almanya Rusya cephesini açtı.
- Rusya cephesi açılsa bile, Rusya Türk Boğazları ve Türkiye üzerinden yardım alacağından Almanya daha çabuk mağlup edilecekti
- Yunanistan büyük bir olasılıkla işgal edilmeyecekti
- ABD Avrupa cephesine daha az kuvvet tahsis edecekti. Hitler, Versay Antlaşması’nın uygun bir revizyon şartıyla barışa razı olmak zorunda kalacaktı.
- Almanya kısa sürede teslim alınacağından, Sovyetler Avrupa’yı işgal edemeyecekti
- Savaş sonrası Sovyet-Batı gibi katı bir siyasal ve askeri bloklaşma olmayacaktı. Dolayısıyla NATO ve Varşova Paktlarına gerek kalmayacaktı.
- Paris’teki barış masasında yer alacak Türkiye, haklı olarak savaş sonrası İtalyanlardan kalan Ege’deki 12 Ada ve Meis’e sahip olacaktı. Stalin’in 15 Temmuz 1944 yılında İngiltere Başbakanı Çörçil’e yazdığı mektupta; ..Almanya ile savaşmaktan kaçınan Türkiye’nin, savaş sonrası meselelerdeki özel taleplerinin dikkate alınmayacağını yazmaktadır.[3] Ve Türkiye 1947’de toplanan Paris zirvesine davet bile edilmemiş 12 Adalar Yunanistan’a verilmiştir.
- Türkiye, Musul’dan daha fazla pay alabilecekti. Bugünkü Irak, Suriye ve Yunanistan sınırlarında belirli toprak kazanımları olabilecekti
Evet, Atatürk’ü iyi tanıyanlar, onun siyasi, felsefi, ideolojik fikirlerini ve stratejik uygulamalarını yakından bilenler ve iyi inceleyenler yukarıda sıralananlardan daha fazlasının yapılması yolunu açabileceğini iyi bilirler.
Türkiye ve Küresel Ekonomik Sistem
Türkiye’nin Küresel Ekonomik Sistemle bütünleşme süreci 1980 askeri darbesi sonrası neo-liberalizmle başladı, 2005’de tamamlandı. Bu süreçte en stratejik kuruluşlar özelleştirildi. Sermayeyi kontrol edecek yabancı bankalar ve sigorta şirketleri ülkemizde önemli kazanımlar elde ettiler. Türkiye mevcut sınırları dâhilinde dünyanın 20 inci büyük ekonomisi olarak aslında Küresel Ekonomik Sistem için büyük bir pazar haline geldi. Türkiye’deki gelir dağılımı istenen düzeyde değil, özgün ve stratejik üretimlerimiz yetersiz, daima yabancı sermayeye ve dış borca ihtiyaç duyan bir sistem içindeyiz. Üstüne üstlük, Küresel Ekonomik Sistem artık Türkiye’nin sadece bir Pazar olmasını da yeterli bulmamaktadır. Hedefi Türkiye’nin sınırlarıdır. Tüm kuvvet ve silahlarını şimdi Türkiye’nin parçalanması için kullanmaktadır. Çevremizdeki ekonomik, siyasi ve jeostratejik planları boşa çıkarmak zorundayız. PKK ile savaş sadece bir terörle mücadele değildir. Karşımızdaki düşman 100 yıl önce olduğu gibi, En Büyük Düşmandır. Ve içinde bulunduğumuz süreç de çok yönlü yeni bir İstiklal Savaşıdır.
Bu makale beş yıl önce 2015 yılının Eylül ayında yazılmıştır. Bu güne ışık tuttuğu için güncellenmiştir. 2020 Aralık