Bu çalışmada, İstanbul ili Zeytinburnu ilçesinde yurtdışından gelen ve (Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya, Afganistan ve Doğu Türkistan’dan gelen) Türk kökenli olan göçmenlerin diasporasının kendi içlerinde gruplaşmaları ve mekânda çeşitli şekillerde gerçekleşen örgütlenme izlerinden bahsedilmektedir.
Diasporik gruplar aynı anda iki ülkeyi eş zamanlı yaşayan, kendi çıkış ülkelerine yönelik ekonomik, sosyal, politik çeşitli ağlara sahip olan ve bu ağlar içerisinde oldukça hareketli olan göçmenlerdir. Diaspora sözcüğü daha çok, yerinden edilmiş ve ulusötesi yaşamlara sahip göçmen gruplarını tanımlamaktadır (Vertovec, 1997). Diaspora kavramı oldukça genişletilmiş, günümüzde içerdiği gruplar oldukça çeşitlenmiş ve hızlı biçimde yayılmış durumdadır. Bu çalışmada diaspora kavramına farklı bir boyut olarak mekânsal ve örgütsel açıdan bakılmaktadır.
Türkiye’ye Yönelen Göçün İçerisinde Soydaş Göçünün Analizi Türkiye’ye yönelen göç denilince akla son dönemlerde hep yasadışı göç gelmektedir. İstatistikler de bu yönde verilerle doludur. Emniyet Genel Müdürlüğü’nden alınan 2000-2007 yılları arasında yasadışı göç verilerde, Afganistan, Pakistan ve Irak yasadışı göç çıkış noktasında başı çekmektedir. Çalışma konusunu ilgilendiren Afganistan ve Pakistan Türk kökenli göçmenlerin 94 Türk Diasporası ve Türk Dünyası Vizyon 2023 göç güzergâhında durak noktalarını (Pakistan ve ayrıca İran) ve bir kısmının da çıkış noktalarını (Afganistan) oluşturmaktadır (Çakırer, 2012).
Soydaş göçü, daha çok çeşitli dönemlerde iskân kanunlarıyla yasal olarak kabul edilmiş öncü göçmenlerden ve onların ardından gelen bireysel göçlerden oluşmaktadır. Soydaş göçü diğer adıyla iskânlı göç, ikili ülke anlaşmalarıyla ya da karşılıklı göçmen gruplarıyla anlaşarak ülkeye resmi göçmen kabulüdür. İskânlı olarak kabul edilen göçmenler1, ülkeye girer girmez T.C. vatandaşı yapılmakta ve iskân etmek üzere de kendilerine ya ev, ya hem ev hem de tarla, hayvan v.b. geçim kaynakları verilmektedir. Belirli bir süre içerisinde (genelde 5-7 yıl) taksitlerle bu iskânın bedeli kendilerine ödettirilmiştir. İlk iskânlı göçler, Türkiye Cumhuriyeti kurulmadan önce, Balkan savaşları ve öncesinde Balkan ülkelerinde yaşayan Türklerin gelişiyle başlamıştır.
Diaspora ve Zeytinburnu İlçesi’nde Yapılanması
Diaspora kavramı genel olarak üç farklı şekilde ele alınmaktadır. Sosyal bir form olarak, bir biliş tarzı olarak ve kültürel üretim modu olarak (Vertovec, 1997). Sosyal bir form olarak diaspora negatif anlamlar (yersizleşme, yabancılaşma, kurban edilmişlik ve kaybetme gibi) yüklü ve daha çok zorunluluk ifade eden bir içeriktedir ve en çok Yahudi diasporası için kullanılmaktadır. Bir biliş tarzı olarak diaspora ise, daha çok ulusötesi topluluklarda görülen olgudur.
Çoklu yerellerin farkındalığı diaspora oluşumunu destekleyen bir unsurdur. Aynı anda hem burada hem çıkış ülkesinde olma, hissetme, bilmeden söz edilmektedir. Göçmenlerin inşa ettikleri her türlü kültürel stiller ve kimliklerin akışkanlığı da kültürel üretim modu olarak diasporalarını göstermektedir.
(Makalenin tamamı alttaki ilgili dokümanda)
İlgili kitaba erişmek için tıklayın > Türk Diasporası Ve Türk Dünyası Vizyonu 2023
_jpg_2024_29_5_3e4a9974-ee22-4721-b937-a9fe9dba7194.jpg)
