Özet
Para ekonomik sistemin işleyişini sağlayan temel araçlardan birisidir. Bazı durumlarda bir ülkenin ulusal parası uluslararası ekonomik işlemlere aracılık etmekte ve böylece, uluslararası para niteliği kazanmaktadır. 2. Dünya Savaşı’na dek olan dönemde temel uluslararası para olan B. Britanya Poundu daha sonra önemini kaybetmiş ve yerini ABD Doları’na bırakmıştır. Uluslararası piyasalarda başlıca para konumuna gelen Dolar ABD’nin ekonomik ve jeopolitik gücünün artmasını sağlayan faktöre dönüşmüştür.
Son iki yılda Dolar’ın diğer önemli paralar karşısında sürekli değer kaybetmesi dünya ekonomisinin istikrarını tehdit etmektedir. Bu açıdan üzerinde durulması gereken diğer konu uluslararası para olarak Dolar’ın öneminin azalmasıdır. Bu çalışmada uluslararası paranın fonksiyonları çerçevesinde ABD Doları’nın dünya ekonomisindeki rolü araştırılmakta, Avrupa Birliği’nin ortak para birimi olan Euro’nun tedavüle çıkmasının Dolar’ın konumu açısından doğurduğu sonuçlar üzerinde özellikle durulmaktadır.
Abstract
The Role of US Dollar as an International Currency Money is one of the basic means that enables an economic system to function. A domestic currency sometimes acts as an intermediary element in the international economic transactions and in this way, has become an international currency.
Being the main international currency until the World War II, the British pound lost its prominence in the aftermath and the US dollar has substituted for the British pound. As a prevailing currency in international markets, dollar has become a factor which enables the USA to promote its economic and geopolitical power. The permanent decrease in dollar’s value against other the main currencies in the last two years has threatened the stability of the World economy. At this point, another topic which needs to be deeply analyzed, is the declining importance of the dollar as an international currency.
In this paper, we will examine the role of the US dollar in the World economy in the framework of the functions of an international currency. Particularly, the outcomes of putting into circulation of the European Union’s common currency, Euro will be analyzed regarding the position of the US dollar.
Dünyanın en büyük ekonomisine sahip olan ABD’de son dönemlerde önemli gelişmeler yaşanmakta, bu gelişmeler diğer ülkeleri ve dünya ekonomisinin bütününü yakından ilgilendirmektedir. Uzun süre istikrarlı büyüme gösteren ABD ekonomisinde ortaya çıkan durgunluk ve yavaşlama eğilimleri dünya ekonomindeki dengeleri ciddi şekilde etkilemektedir. 21. Yüzyılın başında ABD ekonomisinin karşılaştığı en önemli problem rekor boyutlara ulaşmış bütçe ve dış Ticaret açıklarıdır. 1990’lı yıllarda yaşanan enflasyonsuz büyüme döneminin yerini durgunluğa bırakması üzerine genişletici para ve maliye politikaları uygulamaya konmuş, bu politikalarla ekonomik durgunluğun atlatılabileceği amaçlanmıştır. Fakat söz konusu politikalar şimdilik fazla başarılı olamazken, ülkeyi tarihinde görülmemiş Bütçe açığıyla karşı karşıya bırakmıştırş Finans piyasalarında hızlı yükseliş trendinin tersine dönmesi ve piyasalardaki aşırı "ısınmadan" kaynaklanan kriz ihtimali de buraya eklenince, yabancı yatırımcıların ABD ekonomisine olan güveni büyük ölçüde azalmıştır. Önceki dönemlerde dış açıkların en önemli finansman kaynağı olan yabancı yatırımlar günümüzde bu konuda yetersiz kalmaktadır. ABD’nin dünyanın en büyük ekonomik gücüne dönü şmesinde temel etkenlerden birisi olan ulusal parası - ABD Doları da bu gelişmelerin dışında değildir. Son 50 yıllık dönemde dünya ekonomisi ve finans sisteminin temelini oluşturan Dolar’ın konumu belli ölçüde zayıflamıştır. Bu eğilim gerek ABD, gerekse de dünya ekonomisi açısından ciddi sonuçlar doğurabilmektedir.