Afrikalı Medya Liderleri Forumu ve Türkiye

Medya ve Afrika Rönesans’ı ana teması adı altında 6-8 Kasım tarihleri arasında altıncısı icra edilecek etkinliğe kıtanın 54 ülkesinden ve kıta dışından önde gelen medya temsilcileri iştirak edecekler. Forum’un eş başkanlığını ise Afrika Birliği Komisyonu, Afrika Kalkınma Bankası ve Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu liderleri yapacaklar.

Etiyopya’nın basın mensuplarına yönelik katı tutumundan ötürü ev sahipliğinin tartışmalara konu olduğu Forum, kıtadaki medya patronlarının ve yöneticilerinin katıldıkları en geniş etkinlik olma özelliğini taşıyor. 2008 yılında 55 delegenin katıldığı ilk etkinlikten bu yana ilginin giderek arttığı gözlemlenmiş ve geçtiğimiz yılın Kasım ayında Senegal’in başkenti Dakar’daki Forum’a kıtadaki tüm ülkelerden 550 dolayında delege katılım göstermiştir.

İyi yönetimin teşvik edilmesinde ve Afrika’nın küresel sahnedeki konumunu geliştirmesinde medyanın gerekli aktörlerden birisi olduğu gerçeği üzerinde hemfikir olunsa da diktatörlerin sayısı ve kısıtlamalardan dolayı medyanın özgür olarak çalışabildiği ülke sayısının onu geçmediği Afrika kıtasında çok sayıda gazeteci, güç koşullar altında çalışma mücadelesi vermektedir. Kıtadaki hükümetlerin baskılarının yanı sıra son iki yıldır Somali’de artış kaydeden gazeteci cinayetleri ve yakın zamanda Mali’de kaçırılan iki Fransız gazetecinin öldürülmesi, çalışma koşullarına dair bir fikir vermektedir. Bununla birlikte Afrika’nın en fazla bilgi kirliliğinin bulunduğu bölgelerden birisi olduğu gerçeğini unutmamakta yarar vardır. Dolayısıyla gazetecilerin, haberlerini yayınlamadan önce doğru kaynakları kullanmaları gerekmektedir. Zira dürüst ve ilkeli habercilik anlayışından uzak olarak yapılan bazı haberler, siyasi ve sosyal açıdan krizlerin yaşanmasına neden olabilmektedir.

Öte yandan medya, kıtada en hızlı gelişme kaydetmekte olan sektörler arasında gösterilmektedir. Sözgelimi Gana, Güney Afrika Cumhuriyeti, Kenya ve Nijerya, bu alanda yatırımcılara geniş fırsatlar sunan ülkeler şeklinde adlandırılmaktadır. Bu çerçevede yabancı medyanın, kıtadaki yükselişi net olarak gözlemlenmektedir.

Medya alanında Afrika’nın yeni ortaklarından birisi de Türkiye’dir. Nitekim Türkiye - Afrika Ortaklığı için İşbirliği Çerçevesi’nde ilişkilerin güçlendirileceği taahhüt edilmekte olan başlıklardan birisini de “Medya, Enformasyon ve İletişim Teknolojisi“ oluşturmaktadır. Bu kapsamda, iletişimin ve karşılıklı ziyaretlerin arttırılması, Afrikalı genç medya mensuplarının Türkiye tarafından eğitilmeleri amaçlanmaktadır.

2012 yılının Mayıs ayında Ankara’da icra edilen Türkiye-Afrika Medya Forumu sırasında T.C. Başbakanlık Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü (BYEGM) ile Afrika Medya İnisiyatifi’nin (AMI) himayelerinde bir gazeteci değişim programının oluşturulması kabul edilirken, bu girişimi takiben 7 Kasım 2012’de Senegal’in başkenti Dakar’da “Türkiye-Afrika Medya Platformunun Kuruluşuna Dair Deklarasyon ve Gazeteci Değişim Protokolü“ imzalanmıştı.

Türkiye - Afrika medya ortaklığı sayesinde tarafların birbirlerini yakından tanımaları ve Afrika’dan Türkiye’ye sürdürülebilir bilgi akışının sağlanması hedeflenmektedir. Fakat ne yazık ki Afrika’daki gelişmeler, halen uluslararası haber ajanslarından temin edilmek suretiyle sunulmakta ve çoğu kez objektif şekilde aktarılamamaktadır. Bu da bir anlamda gelişmelere Batılı haber ajanslarının gözünden bakılmasına ve değerlendirmelerin bu çerçevede yapılmasına neden olmaktadır. Önümüzdeki dönemde Türk medyasının inisiyatif almak suretiyle Afrika’daki somut gelişmeleri, Türkiye’nin kıtaya yönelik siyasi ve ekonomik hamlelerini en doğru biçimde Türk kamuoyuna aktarması, önemli bir boşluğu dolduracaktır.