MANŞETLER | TASAM Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi

Ülkeler arası ticari aktörlerden birisinin değişen ekonomik durumunun diğer ülkelerin de üretim ve yatırım faktörlerini doğrudan veya dolaylı olarak etkileyebilme kapasitesi olarak tanımlanabilecek uluslararası bağımlılık, iki ülke arasında kazan-kazan ilkesine dayalı bir ilişki modelidir. Bu modelde önemli iki unsur pazarlık gücü ve maliyettir.

Trans Pasifik Ortaklığı (TPP), bir yandan ABD önderliğinde ekonomik ve siyasi olarak birbirine yakın ülkeleri ticaret ve yatırımlar çerçevesinde biraraya getirirken bir yandan da 1973’den beri uygulanmakta olan Washington Uzlaşısı olarak bilinen küresel iktisadi politikaları yeni bir düzleme taşıyarak kurtarmayı amaçlamaktadır.

Nil, 6.650 kilometre uzunluğuyla dünyanın en uzun nehridir ve Afrika kıtasının yaklaşık %10'unu kaplamaktadır. Nehir üç kaynaktan beslenmektedir: Mavi Nil (Blue Nil veya Arapça Al-Bahr Al-Azraq), Atbara (Arapça Nahr ʿAtbarah) ve Beyaz Nil (White Nile, Arapça Al-Bahr Al-Abyad). Mavi Nil’in ana kaynağı Tana Gölü’nün olduğu Etiyopya Platosudur.

Dünya, yakın tarihinin en ağır imtihanını COVİD-19 ile yaşarken bir yandan da varlığını siyasi, ekonomik ve sosyolojik manada devam ettirmeye çalışıyor. Elbette garip geliyor bu ölüm kalım mücadelesi sırasında gerçekleşen diplomatik - politik süreçleri takip etmek ama bu da yüzleşilmesi gereken başka bir gerçeklik elbette. Bir anlamda her şeye rağmen modern dünyanın gereklerinin belirli ölçülerde gerçekleşip devam ettiğini bilmek de canlı tutuyor zihinleri.

Dünya nüfusundaki artışa paralel olarak kıt kaynakların kullanımına yönelik talebin büyümesi, toplumları her geçen gün daha yeni kaynaklar aramaya yöneltmektedir. Dünya üzerindeki karasal alanların neredeyse tamamının paylaşıldığı günümüzde, ülkelerin dikkatleri özellikle deniz alanlarına ve deniz kaynaklı enerjilere çevrilmiş durumdadır.

Doğu Akdeniz, gerek Ortadoğu için bir ileri mevzilenme noktası olması gerekse çevresinde oluşan uluslararası tehditlere karşı çevreleme yayı konumunda olması hasebiyle barındırdığı hidrokarbon kaynakları ile birlikte cazibesi artırmıştır.

Enerji üretimi ve tüketimi ülkelerin gelişmişlik düzeyinin en önemli göstergeleri arasında yer almaktadır. Özellikle elektrik tüketimi refah düzeyi ile doğrudan orantılıdır. Bu bakımdan enerji kaynakları çeşitliliği ve optimizasyonu çok önemlidir. Günümüzde enerji üretiminin aslan payını fosil kaynaklar almaktadır; ama küresel ısınmayı azaltmak açısından fosil kaynakların oranı hızla düşürülmelidir.

Bir tek hücreli tüm dünya ve ülke gündemini bir anda değiştirdi. Bu ilk dünyanın ilk karşılaştığı pandemik değil. Ne yaparsak yapalım sonuncusu da olmayacak. Amaç çağdaş bilim, teknoloji ve iletişimin yardımı ile Corona’nın en başta beşeri telefatı ve yapacağı ekonomik hasarı asgariye indirmek. Bunun için ilk akla gelen önlem karantina oldu. Dünyada şu anda milyarlarca insan kendi kabuğuna çekilmiş durumda. Türkiye’ de de öyle.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM ile Millî Savunma ve Güvenlik Enstitüsü tarafından yürütülen “Yeni Dünya Ekonomi ve Güvenlik Mimarisi” başlıklı stratejik projenin yeni aşaması “Sistem Modelleri” ana temalı Yeni Dünya Regülasyonu Çalışmaları/Özel Çalıştayının Proaktif Vizyonunu yaşananlar teyit etti.